By Brian Windhorst & Bobby Marks / Çeviri: M. Bahadır Akgün
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı ilk olarak 5 Şubat 2018 tarihinde ESPN’de yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Temmuz 2016’da Portland Trail Blazers, serbest durumdaki, yedek pivot Meyers Leonard ile dört yıl için 41 milyon dolar karşılığında anlaşmaya vardı. O yaz verilen büyük kontratların sonuncusu oldu bu anlaşma. NBA tarihinde serbest oyuncular için daha iyi bir dönem hiç olmadı.
Bu yaz, Blazers‘ın ilk 5 pivotu Jusuf Nurkic, sınırlı serbest oyuncu olacak. Başka bir takımdan, yedek pivotunun aldığından daha fazla bir maaş bulması çok zor olabilir.
2015-2016 sezonunda Boston Celtics, dayanıklı dış oyuncularının sırtında etkileyici bir şekilde 48 galibiyet ile tamamladı sezonu. O oyuncuların ikisi Evan Turner ve Marcus Smart idi. Turner, daha ziyade etkili bir hücum yaratıcısı iken Smart ise savunmada yükü çeken taraftı. Ancak ikisi de benzer süreler alıp benzer istatistikler yakaladılar.
O yaz sınırsız serbest oyuncu olma talihi başına konan Turner, Blazers’tan sezonluk 17,5 milyon dolar değerinde bir sözleşme aldı. Bu yaz sınırlı serbest olacak olan Smart ise, ligdeki birçok sayıdaki yöneticiye göre, rol oyuncularının orta seviye aşımı olan 8,8 milyon dolarlık maaşın üzerinde teklif almakta zorlandığı bir ortamla karşı karşıya kalabilir.
Smart ve Nurkic yalnız değiller. Sınırlı serbest oyuncu olmak hep zor ancak bu yaz sınırsız serbest olacak Avery Bradley, Isaiah Thomas, DeAndre Jordan, Lou Williams ve Will Barton gibi oyuncular bile daha birkaç yıl öncesine göre baştan aşağı farklı bir durumla yüzleşebilirler. O dönemde takımlar milyarlarca doları 24 saat içinde saçabiliyordu…
Tüm bu durumlar, NBA’de hızla değişen ve takımların şimdiden son dakika takaslarıyla manevra alanı açmaya çalıştığı ekonomik iklimi gösteriyor. 2016 ve 2017 yıllarında yükselen piyasa, düşmekte olan bir piyasaya ön ayak oldu. Lig, nakit sıkıntısıyla karşı karşıya kalmak üzere.
NBA’deki genel menajerlerden biri, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Takas piyasasında artık daha çok elden oyuncu çıkarmaya çalışanlar var. Oyuncu olmak isteyen az sayıda takım var. Herkesin hesaplarına bakınca bu yaz çok bir şeyin değişeceğini sanmıyorum.”
Bu Durumu Açıklayacak Bazı Sayılar
Mevcut haliyle bu sezon lüks vergisi ödemesi gereken beş takım var. Bu da, o takımların 119 milyon dolardan fazla maaş ödediği anlamına geliyor. Geçen sezon ise bu rakam iki idi. 2015-2016 sezonunda lüks vergisi ödeyen takım sayısı yediydi. Yani üç yıllık bir dönem içinde toplam 14 takım lüks vergisi ödedi.
Önceki üç yıllık dönemde de durum aşağı yukarı böyleydi: 2012-13 ile 2014-15 sezonları arasında toplamda 16 takım vergi ödedi. Ortalamaya vuracak olursa 2012’den bu yana yılda ortalama beş takım cezayı ödemeye razı geldi. Bu da makul, zira ilk olarak o sezon lüks vergisi cezası hayata geçirildi.
Gelecek sezon için şimdiden 12 takım, lüks vergisi sınırlarında gözüküyor. Ayrıca birkaç takım daha serbest kalacak oyuncuları ile tekrar anlaşarak yine lüks vergisi limitine girebilir. Örneğin, Milwaukee Bucks, şimdilik lüks vergisi ödemesi gereken takımlar arasından yer almıyor ancak serbest kalacak olan Jabari Parker ile sözleşme uzatırlarsa vergi ödemeleri gerekecek.”
“Lüks vergisi, bu kadar fazla takım ödesin diye hayata geçirilmedi,” diyor ligdeki yöneticilerden biri. “Takım sahiplerinin çoğu muhtemelen bu parayı ödeyeceğini düşünmedi. O takımların birkaçı muhtemelen ya vergi diliminden çıkmaya çalışacaklar ya da yeni harcamaları kısıtlama yoluna gidecekler.”
Bu sezon, takımların oyunculara ödediği maaş toplamı 3,13 milyar dolar. Ancak geçtiğimiz yıllarda maaş bütçesindeki büyük artışın ardından (2014-15 sezonunda 63 milyon dolar iken bu sezon maaş bütçesi 99 milyon dolara çıktı), gelecek sezon maaş bütçesinin yalnızca 2 milyon dolarlık bir artışla 101 milyon dolara çıkarılması planlanıyor.
Bu da 30 takım için maaş bütçesine toplamda 60 milyon dolarlık bir artış anlamına geliyor. Yüksek bir miktar gibi gözüküyor ancak NBA takımlarının kontratlarında şimdiden 3,02 milyar dolarlık bir maaş ödemeleri var. Yaklaşık 18 ay önce, NBA, takımlara 2018-2019 sezonunda maaş bütçesinin 107 milyon dolar olmasının planlandığını bildirdi.
Ligdeki genel menajerlerden biri şöyle söylüyor:
“Maaş harcamalarını büyük bir su tankı gibi düşünün. Geçtiğimiz birkaç yılda bu tank giderek büyüdü, biz de ona daha fazla su doldurduk. Ancak bu yıl o tank aşağı yukarı aynı kalacak. Suyun gidecek yeri yok. Ortada bir lüks vergisi söz konusu iken takım sahiplerinin ödeyeceği büyük miktarlar olacak.”
Oyuncular, her sezon NBA’in basketbol ile ilişkili gelirlerinin %51’ini alıyor. Yani, onlara verilecek kesin bir “su” miktarı var. Bununla birlikte, o yüzdenin büyük bölümü de zaten kontratı olan oyunculara gidecek gibi görünüyor, yani dağıtılacak yüksek miktarda “yeni para” yok.