by Utkan Şahin / info@eurohoops.net
“Bana bir masal anlat baba
İçinde bütün oyunlarım
Kurtlar kuzu olsun
Şekerle bal”
Kabul ediyorum, Zalgiris‘in büyük başarısını anlatan bir yazı yazarken masal temasını kullanmak çok orijinal bir fikir değil ama onların bütün sezon boyunca yaptıklarını düşününce, zihnimde sözleri Yavuz Turgul ve Cengiz Onural’a ait, Yeni Türkü’nün o unutulmaz şarkısı “Bana Bir Masal Anlat Baba” çaldı.
Sanki, onların bütün sezon boyunca ortaya koyduğu başarıyla bize hissettirdikleriyle bu şarkıyı dinlerken hissettiklerimiz arasında organik bir bağ var gibi geldi. Bu yüzden de bütün o başarıyı bu şarkının sözleriyle anlatmak istedim.
Kurtlara Karşı Başkaldırış!
Zalgiris, Avrupa basketbolunun hikayesinde her zaman vardı. 1980’lerde Sabonis ile Sovyetler’i domine ederken de, 2013’te borç içerisinde kıvrandıkları zaman da vardılar. Ya da 1999’da Litvanya basketbolunun en güzel hikayelerinden birini yazarak EuroLeague şampiyonu oldukları zaman da…
Hep gözümüzün önündeydiler ama en az onları konuştuk çünkü bu Litvanya ekibi, kurtların karşısındaki kuzu gibiydi. Bir zamanlar onları koruyan çobanları vardı ama sporun doğasına paranın girdiği günden itibaren o çobanlarını da hep kaptırmak zorunda kaldılar.
Basketbolu belki tüm Avrupa’da en çok seven ülkenin takımı olsalar da dünyada büyüyen spor ekonomisiyle mücadele edemediler. Sonuçta 2 milyonluk bir ülkenin 321 bin kişilik şehirden çıkan bir basketbol takımıydılar. Kültürleri ve yetiştirdikleri oyuncular, hep belirli bir noktaya gelmelerine yetti ama geldikleri o nokta onları hiçbir zaman playoff’a bile taşıyamadı.
2013’te ise ekonomik olarak dibe vurdular. Yıllarca Avrupa’nın en iyi liginde mücadele etmeye çalışırken yaptıkları büyük harcamaların karşılığı onlar için büyük oldu. Kulüp o sezon 11 milyon euro zarara batarken oyunculara eski yıllardan ödenmesi gereken 3 milyon euroluk borcu bulunuyordu.
Bu dibe batış ise yukarıya tırmanışın başlangıcı oldu. Bu şekilde Avrupa’yla mücadele edemeyeceklerini anladılar ve farklı bir yola yöneldiler. Avrupa’da pek sık görmediğimiz bir yola.
Avrupa’da basketbol takımları giderlerini büyük ölçüde sponsorluk ve bireysel bağışlarla çözerken Zalgiris kendi özkaynaklarıyla var olabileceği bir ortam yaratmaya çalıştı. Salonları başka organizasyonlara açtılar. Playoff döneminde bile salonda maç olmayan günlerde Buz Hokeyi şampiyonası düzenlendi. Bunun dışında sezon boyunca birçok etkinliğin salonlarında yapılmasını sağladılar.
Tabii sadece bu da değil, taraftarlarının salonu evleri gibi görmeleri için birçok çalışma yaptılar ama bu çalışmaları Türkiye’de yöneticilerin söylediği gibi altı boş planlarla yapmadılar. İnsanların maçlara gelmesi için eğlenceli ortam yaratmaya çalıştılar. “Deneyim biletleri” sattılar ve taraftarlarının Zalgirio Arena’yı evleri gibi görmesini sağladılar.
Sonuç ne mi oldu? 2013’ten beri her sene salona daha fazla seyirci çektiler ve %83.4 doluluk oranı sağlayarak EuroLeague’de salona en fazla taraftar çeken takım oldular.
İşte yıl yıl seyirci ortalaması;
2013-2014: 9.869 ortalama / toplamda 118.433
2014-2015: 10.115 ortalama / toplamda 121.835
2015-2016: 10.999 ortalama / toplamda 131.998
2016-2017: 11.525 ortalama / toplamda 172.886
2017-2018: 13.559 ortalama / toplamda 230.518
Yaptıkları bütün ekonomik çalışmalar sonrası geçen sezon sonunda 2013’te 11 milyon euro olan borçlarını 1.1 milyon euro indirdiler (Bu sezonun raporu henüz açıklanmadı).
Lütfen beni yanlış anlamayın, Zalgiris bu ekonomik planlama sonrasında Avrupa’nın en güçlü basketbol ekonomilerinden birine sahip olmadı. Bu sezon oyuncu ve koç bütçesi en düşük olan 2. takım onlar. Fakat bunu yaparak hem organizasyon sistemini hem de ekonomi sistemlerini bilinçli bir mantığa oturttular. Türkiye’de gibi olmayan paraları harcayıp, “Sonra bir şekilde çözeriz” demediler. Sonuç olarak da saha içerisinde doğru adımları atma şansı elde edecek bir yapı oluştu.