By Buğra Uzar / buzar@eurohoops.net
Beşiktaş, ülkemizin en önemli kulüplerinin başında geliyor.
Yüz yılı aşkın görkemli geçmişine yüzlerce büyük başarı sığdıran Siyah Beyazlılar, basketbolda hiçbir zaman şampiyonluğun daimi adayı olan bir takım haline gelemese de birçok sezon çok iyi kadrolar kurmayı başarmıştı.
Beşiktaş‘ın basketbol geçmişinde Allen Iverson ve Deron Williams gibi NBA tarihine adını altın harflerle yazdıran büyük yıldızların yanı sıra hem Avrupa hem de Türk basketboluna da damga vurmuş birçok isim yer aldı. Siyah beyazlıların tarihinde yer alan en iyi 10 yabancı sıralamasına buradan göz atabilirsiniz.
Bu yazımızın konusu ise biraz farklı… Eurohoops, Tahincioğlu Basketbol Süper Ligi takımlarıyla ilgili yepyeni bir seriye başlıyor: Kulüplerin tarihindeki en iyi şutörler!
Basketbolda iyi bir şutörü izlemenin keyfi bambaşkadır. Boş kalması, üzerinde uzun ya da kısa savunmacı olması ve hatta mesafeler fark etmez. Kendine has ve genelde tertemiz diyebileceğimiz stilleriyle cezayı keserler ve rakibe hançeri saplamaktan hiç çekinmezler.
Biz serimize Beşiktaş ile başlama kararı aldık, kulüp tarihinde forma giymiş en iyi 10 şutörü sizler için yazdık.
Listemizin seçiminde oyuncuların şutör oldukları kadar Siyah Beyazlı forma ile gösterdikleri performans da etkili oldu. Her oyuncuyu okuduğunuzda “Evet, X ne şut atardı” ifadesinin yüzünüzde belirmesini istedik.
Listeyi yaparken terledik, bazı isimleri gönlümüz el vermese de dışarıda bırakmak zorunda kaldık. Yine de Rüçhan Tamsöz, Turhan Koray, Virginius Praskevicius, Jo Jo English, Jon Diebler gibi şutörlerin de adını geçirmemiz gerekiyor.
Fazla uzatmadan sizleri yazıyla başbaşa bırakalım:
*Yardımlarından dolayı Yugoslav Faulü‘ne çok teşekkürler. Twitter’da onu takip etmek için: yugoslavfaulu
Khalid El-Amin
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 2003-2004 ve 2004-2005 (2 sezon)
İstatistikleri: 52 maç, 19.3 sayı, 3.08 ribaunt, 5.69 asist.
Beşiktaş basketbol tarihine damgasını vurmuş ve taraftarların gönlünde taht kurarak bambaşka bir yere sahip olmuş isim: Khalid El-Amin…
Yıldız oyuncuyu bir şutör olarak nitelendirmek yanlış olur çünkü saha içerisinde birçok şeyi iyi yapabilen bir isimdi. Küçük ve tombik fiziğiyle bir basketbolcu görünümünden uzak olsa da sahip olduğu eşsiz yetenekler ve kocaman kalbi onu çok iyi bir oyuncuya dönüştürüyordu.
Başarılı kolej kariyerinin ardından ufak çaplı bir NBA macerası yaşayan El-Amin’in Avrupa basketbolunda kendisini ilk gösterdiği yer ise Beşiktaş oldu. 2003 yılında siyah beyazlı formayı giymeye başlayan yıldız oyuncu, son yıllarda biraz düşüşe geçen Beşiktaş basketbolunu adeta tek başına ayağa kaldırdı. İlk yılında dış atışlarda çok iyi bir performans gösteremese de kritik anlarda hiçbir zaman o şutları göndermekten çekinmedi.
İkinci yılında ise olağanüstü bir performans gösterdi. 20.92 ortalamasıyla sayı krallığı konusunda 2.olmasının yanında sergilediği muhteşem oyunla siyah beyazlıların uzun yıllar aradan sonra finale kalmasını sağladı. Özellikle yarı finalde Ülkerspor’a orta sahadan attığı üçlük unutulmazlar arasında. Beşiktaş finalde güçlü Efes Pilsen’e boyun eğse de El-Amin’in performansı unutulmazlar arasında kalmayı başardı.
Her serbest atıştan sonra taraftarların “Amin” diye bağırdığı El-Amin, ülkemizde daha sonra Türk Telekom ve Trabzonspor formaları giyse de her zaman “Beşiktaşlı El-Amin” olarak akıllarda yer aldı.
Yıldız oyun kurucu Beşiktaş formasıyla %52.24 iki sayı, %35.74 üç sayı yüzdeleriyle oynadı.
Turabi Genç
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 1987-1993 ve 1997-1998 (8 sezon)
İstatistikleri: –
Basketbola Beşiktaş‘ta başlayan Turabi Genç, tam sekiz sezon siyah-beyazlı takımın formasını giydi.
Burak Bıyıktay ile Erman Kunter, takımın tecrübeli skorerleri olurken o ve İhsan Bayülken ikisinin yükünü paylaşan genç oyunculardı. Fiziksel olarak gözüktüğünden çok daha farklıydı. İlk gördüğünüzde onun bu kadar güçlü ve atlet olacağını düşünmezdiniz ama birkaç dakika sonra ortaya koyduğu enerjiyle size hemen bunu gösterirdi.
Şut yeteneğinin yanında içeri penetre etmeyi de çok severdi. Her yönüyle çok iyi bir skorerdi ama en büyük şanssızlığı Beşiktaş’ın o zamanlar pek güçlü kadrolar kuramamasıydı. İlk yılında Beşiktaş küme düşerken daha sonrasında da playoff oynayabilmek için 1993’e kadar beklemek zorunda kaldı.
1993’te Beşiktaş ayrılıp üç farklı takımın formasını giydikten sonra 1997’de geri döndü. Bu kez tecrübeli skorer rolündeydi ve ilk sezonunda %40 ile şut attı. Fakat yine de siyah-beyazlı ekip ile çeyrek finalden ötesini göremedi.
Milli takımda da forma giyen Turabi, kariyerinin son yıllarını ise Altay ve Tekelspor’da geçirdi.
Preston Shumpert
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 2007-2008 (1 sezon)
İstatistikleri: 30 maç, 17.07 sayı, 4.13 ribaunt, 1.83 asist
Soğukkanlılığıyla rakiplere hiç acımayan ve ligimize gelen en önemli skorerlerden birisi olan Preston Shumpert…
Yıldız oyuncu uzun yıllar forma giyeceği ülkemize Beşiktaş formasıyla adım atmış ve siyah beyazlı formayla geçirdiği bir yılda kalitesini göstermeyi başarmıştı. Rick Apadoca, Christian Dalmau, Kaya Peker ve Sandro Nicevic gibi önemli oyuncuların olduğu kadronun en önemli skoreri olan Shumpert, bir anda sayı bulabilen bir oyuncuydu.
Savunmacının karşısında rahat ve soğukkanlı gözüken Shumpert, bu görüntüsünün tam aksine oldukça hırslı ve en ufak bir fırsatta dahi basketi bulabiliyordu. Özellikle perdeler sonrası adam değişimlerini çok iyi değerlendiren Shumpert, bu noktadaki adam değişimlerini çabuk şut mekaniği sayesinde çok rahat cezalandırabiliyordu. Ayrıca kendine has tek ayak üzerinden yolladığı şut ise savunmacıları için büyük bir kabustu.
İç sahada Fenerbahçe‘ye karşı 27 sayısını atarken üç sayı çizgisinin dışından rakibi adeta bombalamış. Bir üçlüğünden sonra ise eline üfleyerek resmen alev aldığını göstermişti.
Beşiktaş ve Shumpert normal sezonu çok iyi geçip çeyrek finalde Banvit’i elese de yarı finalde o dönemki statünün kurbanı olmuştu. Normal sezonda Türk Telekom’a iki kez yenilen Beşiktaş, play-off serisine hem 1-0 geriden hem de saha avantajını kaybetmiş bir şekilde başlamış ve rakibine 3-1’le elenmişti.
Daha sonraki yıllarda Türk pasaportunu alan ve adını “Mert” Shumpert olarak değiştiren yıldız oyuncu, ülkemizde Anadolu Efes, Galatasaray ve Aliağa formaları giymişti.
Shumpert, Beşiktaş’ta geçirdiği tek sezonda %56.84 iki sayı, %53.92 üç sayı yüzdeleri yakalamıştı.
Burak Bıyıktay
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 1983-1995 (11 sezon)
İstatistikleri: –
Basketbola Eczacıbaşı’da başladıktan sonra 1983’te Beşiktaş‘ın yolunu tutan Burak Bıyıktay, tam 11 yıl boyunca siyah-beyazlı formayı üstünden çıkarmadı.
Pek çok isim gelip geçti ama o her zaman harika şut yeteneğiyle oradaydı. İlk geldiğinde de Turhan Koray’ın yanındaki genç yetenekti. Daha sonraları Erman Kunter ve İhsan Bayülgen ile birlikte dörtlü bir koalisyon oldular. Sonrasında Turabi’yle birlikte Beşiktaş’ı taşıdılar. 12 yıl boyunca Beşiktaş kadrosunun emektarıydı.
Şutör guard pozisyonunda oynayan Burak Bıyıktay, atmayı çok sevdiği şutlarıyla hep akıllara kazındı.
1995’te Beşiktaş’ta ayrıldıktan sonra Fenerbahçe, Emlakbank ve Oyak Renault forması da giyen Burak Bıyıktay, yıllar sonra koç olarak takıma geri döndü. İlk olarak asistan koç olarak başlayan Burak Bıyıktay, 2005’te kısa bir süre takımı çalıştırırken 2009-2011 arasında da takımın başındaydı.
Ryan Broekhoff
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 2013-2014 ve 2014-2015 (2 sezon)
İstatistikleri: 57 maç, 9.06 sayı, 4.63 ribaunt, 1.01 asist
Profesyonel kariyerine Beşiktaş‘la başlayan ve şu sıralarda Avrupa’nın en gözde oyuncularından biri olarak NBA’e sıçrama ihtimali bulunan Ryan Broekhof…
4 sezonluk kolej kariyerinin ardından profesyonel olan ve Ahmet Kandemir’le yeni bir yapılandırmaya giren Beşiktaş’a gelen Broekhoff, iki sezon boyunca sürekli olarak kendisini geliştirmeyi başardı. İlk sezonunun ilk kısmında süre bulmakta zorlanan Broekhoff, buna rağmen çalışmayı hiç bırakmadı ve sezonun ikinci kısmıyla birlikte çıkışa geçen Beşiktaş’ın en önemli parçalarından birisi oldu.
Çok iyi bir stile sahip olan ve her zaman cezayı kesen Avustralyalı forvet, bununla birlikte çok iyi bir savunmacı ve ribauntçuydu. Nitekim ikinci sezonunda takımın sürükleyici oyuncularından biri haline dönüştü. Beşiktaş’ta oynadığı yıllarda henüz kendi şutunu yaratamayan bir oyuncu olsa da nokta şutörü olarak harika bir performans gösterdi.
Boş kaldığı anlarda cezayı keserek takımını çok rahatlatan Broekhoff, burada gösterdiği çıkışla Avrupa devlerini de etkilemeyi başardı. Lokomotiv Kuban’la iki çok başarılı sezon geçiren ve üçlük yarışmasını da kazanarak nasıl bir şutör olduğunu bir kez daha kanıtlayan yıldız oyuncu şu sıralarda NBA’in de gündeminde. Bu sezon EuroCup’ın da en yüksek yüzde ile üçlük atan oyuncusuydu.
Broekhoff, siyah beyazlı formayla %58.67 ikilik, %38.5 üçlük isabetiyle oynadı.
Erman Kunter
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 1976-1977, 1978-1983, 1986-1987, 1989-1991 (9 sezon)
İstatistikleri: –
Türk basketbolunun en büyük skorerlerinden biri olan Erman Kunter, oyunculuk dönemi denince akla ilk Fenerbahçe‘yle attığı 153 sayı gelse de kariyerinin büyük bir döneminde Beşiktaş forması giydi.
Kariyerine İTÜ’de başladıktan sonra babasının etkisiyle Beşiktaş’a geçen Erman Kunter, gençlik dönemini atlatınca bir anda Beşiktaş’ın en önemli oyuncusu oldu. 5 yıllık Beşiktaş döneminde harika performans sergileyen Kunter, 1983’te şampiyonluğun en büyük adayı olan Eczacıbaşı’na transfer oldu. Taraftar, onun transferine çok üzüldü ve bir süre Kunter’i protesto etti.
Fakat o, 1986’da Efe Aydın ile birlikte geri döndü. Beşiktaş’ın tek yabancılı ama oldukça iyi yerli oyuncularından kurulu kadrosunda lider oyuncu olan Erman Kunter, 8 maç dışında takımın en skoreri oldu. En büyük performansı ise Beşiktaş’ın Galatasaray‘ı 80-64 mağlup ettiği maçta attığı 40 sayıydı.
Daha sonra Fenerbahçe‘ye transfer olan Erman Kunter, 1989’da Beşiktaş’a geri döndüğünde 33 yaşındaydı ama son iki sezonunda da harika performans gösterdi. İlerleyen yaşına rağmen harika şut yeteneğiyle yine rakip potalara 40 sayı göndermeyi başardı.
Gençlik yılları dışında hep Beşiktaş’ın en önemli yıldızı olan Erman Kunter, koç olarak da iki defa Beşiktaş’ın başına geçti. İlk olarak 1996-1997 yılında siyah-beyazlı ekibi çalıştıran Kunter, daha sonra da EuroLeague sezonunda takımın başına geçti.
Chris Lofton
Beşiktaş‘ta oynadığı sezonlar: 2013-2014 2014-2015 (2 sezon)
İstatistikleri: 50 maç 14.13 sayı, 2.88 ribaund, 2.24 asist
Türkiye’de modern dönemde izlediğimiz en etkileyici skor performanslarının mimarı Chris Lofton…
Üniversite yıllarında kansere yakalanan ancak pes etmeyip bu hastalığı yenen ve üstelik bununla kalmayarak basketbola tutunan Lofton, profesyonel kariyerindeki ilk yılında Mersin BŞB forması giymişti. Lofton bir maçta tam 61 sayı atmayı başarmış ve Fenerbahçe potasına da 47 sayı göndermişti. 20.11 sayı ortalamasıyla sayı krallığında da 3. olan yıldız oyuncu, daha sonra Laboral ve Kuban gibi takımların formasını giydi.
Lofton’ı Türkiye’ye döndüren ise kendisini keşfeden Ahmet Kandemir oldu. Beşiktaş‘ın başında yer alan Kandemir, takımına güvenilir bir skorer alıyordu ve bunun için eski öğrencisini getirmeyi tercih etti. Yıldız şutör hocasını mahçup etmedi ve birçok maçta takımını sırtlayan isim oldu. Fiziksel olarak çok güçlü ya da uzun olmasa da buna rağmen tüm savunmacıları alt edecek bir yol bulmayı başarıyordu. Özellikle topun el yaktığı anlarda dahi elleri hiç titremeyen güven verici bir şutördü.
Lofton, Beşiktaş formasıyla belki çok büyük başarılar yaşayamadı. Çünkü ilk yılında play-off ilk turunda elendiler, ikinci yılında ise play-off’lara dahi kalamadılar. Ancak yine de Lofton’ın performansı bu yıllarda siyah beyazlılar adına en çok dikkat çeken şeydi. Şu sıralar Le Mans forması giyen yıldız oyuncu, yine durdurulamaz şutlarını göndermeye ve takımını sırtlamaya devam ediyor.
Lofton, siyah beyazlı formayla %53.64 iki sayı, %36.50 üçlük ortalamaları tutturdu.