By Stephen Mighton / Çeviri: M. Bahadır Akgün
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı ilk olarak 6 Temmuz 2016 tarihinde Sportster’da yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Shaq’in kariyeri boyunca topladığı ödüller, neredeyse kendisine takılan lakaplar kadar geniş bir skalaya yayılıyor. NBA’de dört kez şampiyonluk yaşayan “Büyük Aristo,” ligin aynı zamanda en renkli kişiliklerinden de biriydi. Shaq, genelde sahadaki dominant oyun tarzıyla anımsanıyor ancak renkli kişiliğinin en çok parladığı yer genelde sahanın dışı oldu. Doğuştan yetenekli Shaq, takım arkadaşlarını ve taraftarları sahadaki tuhaflıklarıyla eğlendirebiliyordu ancak asıl yufka yüreği ve inanılmaz karakteri sayesinde sayısız hikaye bulduğu yer basketbol sahasının dışı oldu.
19 yıl boyunca NBA’de boy gösteren koca devin büyük bir kalbi ve daha da büyük bir karakteri vardı. Yorulmak bilmeyen ruhu onu hep yükselen tutkularını izlemeye götürdü, hâlâ da o ruh ona yol gösteriyor. Shaq, keşfettiği alanlar olduğu sürece birini diğerinden hiç ayırmadı. Üstlenmek zorunda olduğu sorumluluk ister basketbol oynamak, ister rol yapmak, ister okula gitmek, ister bir törende konuşmacılık yapmak olsun; hepsini yaptı. Bu listede de Shaq ile ilgili çoğu basketbol sahasının dışında gelişen en eğlenceli 15 hikayeyi inceleyeceğiz.
15. Eğitimli Aristo Hikayesi
Profesyonel bir ligde oynamanın getirdiği bağlılık yükümlülüğü nedeniyle sporcuların genelde ideal altı bir eğitim aldıkları doğru. Ancak profesyonel spor yapıp yüksek eğitimini de karşılamak için sporcuyken iniş çıkışları göze alıp eğitim hedefinin peşinde koşanlar da var. Shaquille O’Neal o sporculardan biri. Kolejde LSU forması giymek ve ülkenin en çok gelecek vaat eden basketbolcularından biri olmak Shaq’in çalışması için ona pek zaman bırakmadı. Aslında LSU’dan üç yılın sonunda ayrıldı ve NBA’de oynamaya başladı. Henüz mezun olmamıştı.
Buna rağmen 2000’de eğitim hayatına geri dönen Shaq, lisans diplomasını aldı ve ardından da mezuniyet törenine katılmak için Lakers‘ın iç sahada oynadığı bir maçta forma giymedi. Daha sonra hâlâ ligde oynadığı günlerde University of Phoenix’ten bir “online” bir işletme yüksek lisansı diploması daha aldı ve bu diploma da onun eğitim hayatına devam etmek istediğini ortaya koydu. Daha da yakın gelecekte Shaq, İnsan Kaynakları Gelişimi üzerine Barry University’de doktora yaptı ve diplomasını “Liderlik Tarzlarında İkilik, Mizah ve Agresiflik” üzerine tez yazarak 2012’de aldı. Lakabı “Büyük Aristo”yu aldığı antik Yunan filozofu gibi Shaq’ın da eğitime ciddi bir ilgisi olduğu açık. Sahadaki tüm başarılarının yanı sıra, Dr. Shaquille O’Neal’ın akademik başarıları da göz kamaştırıyor.
14. Zorbaları Dövme Hikayesi
Shaq küçükken etrafındaki en büyük çocuklardan biriydi ve bu da arkadaşları tarafından birçok tacize ve lakap takılmasına neden oluyor. Shaq’in babası orduda görevli olduğu için birçok kez taşınmışlardı ve bu da O’Neal’ın birçok farklı yeni okula gitmesine neden olmuştu. Okulda zorbalık zaten korkunç bir şey. Ancak yeni bir okuldaki yeni bir çocuğa yapılınca apayrı bir canavara dönüşebiliyor. Tam da bu yüzden, Shaq’in hatırladığı kadarıyla, o her gittiği yeni okulda okulun en güçlü ya da en büyük çocuğunu tespit edip onları dövermiş. Bu da Shaq’in okuldaki diğer çocuklara, özellikle de o zorbalığı yapanlara bir mesaj gönderme şekli, kendisiyle alay edilmeyeceğini gösterme yoluymuş.
Her ne kadar en diplomatik yöntem olmasa da ergenlik öncesi dünyayı keşfetmeye çalışan Shaq’in çok işine yaramış. Dahası, bu alışkanlığını yetişkinliğe taşıyıp o da NBA sahalarının zorbası oldu.
13. Filmler
Profesyonel sporcuların filmlerde küçük roller aldığını görmek ya da bir dizinin bir bölümünde onları izlemek her zaman güzeldir. Ancak Shaq kadar ünlü bir sportif figür, bir filmde oynadığı zaman hem spor dünyası buna ilgi gösteriyor hem de dışarıdaki izleyiciler. Çalıştığı en büyük film projeleri Blue Chips ve Kazaam isimli filmlerdi. Blue Chips’te O’Neal, kolej destekçilerinin yanı sıra diğer kolejlerden de yasa dışı para alan bir kolej basketbolu yıldızını canlandırıyordu. Kazaam’da ise Shaq babasıyla olan ilişkisini düzeltmeye çalışan bir gence yardım eden bir rap yıldızını oynadı.
Her iki performans da Oscar’lık performanslar olmasa da Shaq Blue Chips’te yozlaşmış kolejli sporcularla ilgili önemli bir noktaya parmak basmaya çalıştı ve Kazaam’da da izleyenleri bir miktar güldürdü. Ayrıca Shaq’in Jack and Jill, Grown Ups 2 ve Korkunç Bir Film 4 gibi yapımlarda küçük roller üstlendiğini hatırlatmakta da fayda var.
12. Lakapları
Bu hikaye doğrudan Shaq’in hikayesi değil. Başlı başına bir hikaye oluşturuyor. Oyunculuk veya yayın kariyeri boyunca kendisi veya başkaları tarafından Shaq’e verilen lakapların haddi hesabı yok. Bu hikayenin haddi zatında bir hikaye olup olmaması önemli değil. Ona verilen her lakap, büyük bir Shaq hikayesinden esinlenerek verildi. İşte tüm ihtişamıyla o lakaplar: Shaq, Süpermen, Büyük Aristo, Big Daddy, Big Shaqtus, Büyük Kaktüs, Büyük Muz, Başkan McShaq, Real Deal, Big Shamrock, Shaq Daddy, Manny Shaqiaou, Hobo Master, Big eQuotatious, Big Galactus, Büyük Komutan, Shaq Fu, Diesel, Büyük Şef, Big IPO, Wilt Chamberneezy, Dr. Shaq, Shaqovic, Büyük Twittercı, Tanık Koruma, L.C.L ve Big Cordially. Her ne kadar Shaq’i anlatmak için bir dolu lakap kullanılmış olsa da bunlar en iyilerden bazıları.
11. Amerikan Güreşi Macerası
Böylesi bir cüsseye sahip ve hayatının ilk aşamalarında insanları dövmekten zevk alan bir insan için Shaq’in profesyonel güreş meraklısı olması mucize değil. Shaq’in bu hayranlığı, yıllar içinde bazı güreş etkinliklerinde yer almasına yol açtı. İlk etkinliğinde Dünya Ağırlık Şampiyonası maçında kemeri teslim etti Shaq. Çok daha sonra WWE’nin bir güreş organizasyonunda konuk sunucuydu ve güreşçi “Big Show” ile ilk atışmasını da orada yaşadı. Geçenlerde Shaq WrestleMania 32’de Andre the Giant’s Memorial Battle Royal etkinliği sırasında ilk gerçek maçına çıktı. Gösteri sırasında Shaq, Big Show ile bir kez daha atıştı ve daha sonra Big Show’a maç daveti gönderdi. Bu sebeple Shaq’in önceki ring macerasının son olmaması hayli olası.
10. Çıplak Çalışma Hikayesi
Eski koçlardan bazılarına göre Shaq soyunma odasında tepeden tırnağa soyunup takım arkadaşlarına ve teknik ekibe çelme takmak gibi komik şakalar yapar ve ortamı ısıtırmış. Özellikle bir anekdot diğerlerinden daha eğlenceli.
Phil Jackson’a göre bir antrenmanda Shaq, ayakkabı dışında hiçbir şey giymeden gelmiş. 2 metrenin üzerinde, 100 kilogramdan fazla bir adamı yalnızca ayakkabılarıyla hayal etmek zor. Ancak daha da zoru onu çıplak basketbol oynarken izlemek olsa gerek. Hayal etmek her ne kadar zorsa da belli ki bu tip olaylar tatlı etkileyiciliğini takım arkadaşları, taraftarlar ve bazen rakipleri etkilemek için kullanmayı çok iyi bilen Shaq ile birlikteyken sıklıkla yaşanıyor.
9. Memur Shaq
Kariyeri boyunca Shaq yasaların uygulanması konusunda iyi anlamda hep rol aldı ve LA Port Police’te memur olmak için Los Angeles County Sheriff’s Reserve Academy’ye bile gitti. 2005 yılında, Shaq’e ABD Polis Şefi Yardımcısı unvanı verildi ve internet üzerinden çocukları hedef alan cinsel saldırganların izini sürmeye adanmış bir görev olan Safe Surfin’ Foundation’ın sözcüsü oldu. Shaq’in Miami Heat‘e takasıyla birlikte Miami Beach komiser yardımcısı eğitimi aldı ve göreve başlayacağı zaman diğer memurlara yönelik ilgiyi üzerine çekmemek için özel bir töreni seçti. Daha sonra, Shaq bir nefret suçunun tanığı oldu ve Miami polisinin suçu işleyenleri yakalamasına yardımcı oldu. Daha da yakın zamanda Shaq, S.W.A.T. ekibiyle birlikte bir ev baskınında yer aldı ve ekibin onur üyesi olarak görev yaptı. Son olarak, Lakers‘ın 2000’deki şampiyonluğunun ardından yaptıkları da kanunlar konusundaki yardımlarına bir kanıt. Zaferin ardından şehirde yapılan kutlamalarda iki polis aracı taraftarlar tarafından yakıldı ve ertesi gün Shaq, yanan araçları karşılayacak bir meblağdaki çeki emniyet merkezine gönderdi.
8. Rap Albümleri
Shaq, bir başka tutkusu olan “rap” müziğin peşinde koşmaya başladığın NBA’de yalnızca bir sezon geçirmişti. MC adı olarak “Shaq-Fu”yu seçen Shaq, beş rap albüm ve bir de toplama albüm çıkardı ve başka sanatçılarla da düetler yaptı. Bir hobiden ziyade Shaq-Fu profesyonel bir rap müzisyeniydi ve müzik kariyeri süresince dört ayrı marka ile anlaşmalar imzaladı. Bu markaların arasında Tupac Shakur, Dr. Dre ve Eminem ile de anlaşmalı olan Interscope Records da vardı. 1993 yılında Shaq’in ilk albümü olan Shaq Diesel, Kayıt Endüstrisi Birliği’nden platin sertifika aldı ve 1.000.000 sattı. Shaq’in mikrofonun arkasında olması, sahada olması kadar büyük etki yarattı ve Michael Jackson tarafından “2 Bad” isimli şarkısında konuk sanatçı olarak yer aldı.
7. 56 Numara Ayakkabılar
Shaq, NBA tarihinin en büyük ayakkabılarını, 56 numara ayakkabıları giyiyordu. Eski bazı NBA oyuncuları ile rekoru paylaşıyor olsa da ligde kimse bir üst numara ayakkabı asla giymedi. Yalnızca NBA’deki en büyük ayaklara sahip değildi Shaq, aynı zamanda sahaya çıkan en uzun ve en ağır oyunculardan da biriydi.
Shaq, hem mecazi anlamda hem de kelime anlamıyla sahada bir devdi ve koca ayakları en büyük NBA efsanelerini posterlemesine olanak tanıyordu. Shaq’in ayakkabıları sırf devasa uzunlukları için değil, aynı zamanda onun ağırlığı için de özel yapılıyordu. Amerikalı erkeklerin ortalama ayakkabı numarası 44. Shaq’in ayakları ise ortalamanın iki katından daha büyük.
6. Filme Penny Hardaway’i Dahil Etme Hikayesi
1992’de Shaq, akademik hayatı ve spor hayatlarını dengede tutmaya çalışan kolej oyuncularını konu alan Blue Chips isimli filmde oynadı. Orlando Magic‘ten takım arkadaşı Penny Hardaway de o filmde oynadı. Shaq, Hardaway o filmde onunla oynamazsa, kendisinin de asla Magic’te oynamayacağını söyledi. Bir başka deyişle Shaq, Orlando’ya karşı bir ültimatom kullanıp Hardaway’i Blue Chips setine getirdi.
Elbette Magic de tüm tatlılığıyla bu koca adamı dinledi. Shaq, çok yetenekli olduğu ortaya çıkan Hardaway konusunda haklıydı. Blue Chips setinde ikili sahne aralarında gerçekten basketbol oynadı ve Hardaway’in saha görüşü yetenekleri Shaq’in o zaman dikkatini çekti. Bunun üzerine de ikili harika bir kimya yakaladı ve Shaq, Hardaway ile birlikte oynama isteğini dile getirdi. Nihayetinde istediğini aldı ve Magic 1993 Draftı’ndaki ilk sıra hakkı Chris Webber’ı Hardaway ile takasladı.
5. Shaq – Kobe Kavgası
Shaq’ın eski takım arkadaşı Kobe Bryant ile olan kavgası, NBA bir yana, profesyonel spor tarihinin en çok nam salmış ve en çok veriye dayanan takım içi huzursuzluklarından biri. İki All-Star oyuncu, NBA’de oynamış kuşkusuz en dominant oyunculardan ikisiydi. Los Angeles Lakers‘ta da 1996-2004 yılları arasında birlikte oynadılar ve ardından soyunma odasındaki gerilimin bir sonucu olarak Shaq, Miami Heat‘e takaslandı.
Bu kavga aslında iki oyuncu 1996’da birlikte oynamaya başladıklarında başladı ve bir anlamda iki adamın karşıt kişiliklerinin bir sonucuydu. Shaq’in mizahi tutumu sık sık takındığı ilgisiz hâller, Kobe’nin aşırı ciddi ve katı iş anlayışı ile çelişti. Kavganın gerçek kökeni ne olursa olsun, 2000’li yıllarda da devam eden huzursuzluğa bir çözüm bulunamadı. Hatta kazanılan üç NBA şampiyonluğu bile deva olmadı. Tüm bu gerilim, Lakers antrenmanlarında Kobe’nin Shaq’i yumrukladığı haberlerine yol açtı. Ayrıca bir keresinde de Shaq’ın “Kobe’yi öldürmek istediği” dedikoduları dolaşmıştı. Bu karşılıklı nefret, takım arkadaşı oldukları dönem bittiğinde de sonlanmadı. İki efsane de kısa bir süre daha birbirlerinin adını anmamaya devam ettiler.
4. İlk 1 Milyon Dolarını 45 Dakikada Harcama Hikayesi
Shaq, NBA’de Orlando Magic ile ilk kontratını imzaladığı zaman ilk 1 milyon dolarını bir saat içinde harcadı. Birçok insan hayatları, bırakın yarım saatte 1 milyon doları harcamayı, hayatları boyunca toplam 1 milyon dolar kazanmıyor. Ancak Shaq’in durumu farklı. Birçok NBA oyuncusu gibi, görece yoksul bir çocukluk geçiren ve annesiyle babası oğullarını desteklemek için fazlasıyla çok çalışan Shaq, ilk 1 milyon dolarıyla kendisine araba, ev ya da kıyafet almaktansa ailesi için harcadı. Onlara rahat bir hayat sürme şansı tanıyan Shaq, güvenli bir mahalleye taşınmalarını sağladı ve işlerini de bıraktırdı. Her ne kadar 20 yaşındaki biri için riskli bir yatırım gibi gözükse de, o mali düzeyde kendisine eğitti ve iflastan kaçınmak için parasını doğru kullanmayı öğrendi. Bu da orantısız düzeyde yüksek sayıda emekli profesyonel sporcuyu etkiledi.
3. İşe İç Çamaşırıyla Gitme Hikayesi
Zaten birtek Shaq işe donla gidip kovulmaz. Geçen yıl tam olarak bunu yaptı. Isiah Thomas ile Dwight Howard’ın bir maçta double-double yapıp yapmayacağı üzerine girdiği iddiayı kaybeden Shaq’in üstüne düşeni yapması ve işe iç çamaşırı ile gitmesi gerekiyordu. TNT’de programcılık yapan Shaq için de bu ulusal bir kanalda kameraların önüne iç çamaşırlarıyla çıkmak anlamına geliyordu. Başka bir deyişle, O’Neal milyonlarca insanın gözleri önünde çıplaktı neredeyse.
Bu da biraz şey ister… Cesaret. Yalnızca canlı yayına çıkmakla da kalmadı, birlikte çalıştığı arkadaşları Twitter ve Instagram’da onun videolarını yayınladı. Bu hikaye ile ilgili söylenebilecek tek şey, umarız o olay esnasında klimalar yüksek performansla çalışmamıştır.
2. Shaq’ın Mali Portfolyosu
Shaq’ın aldığı tüm eğitim göz önünde bulundurulunca mali açıdan sorumluluklarının bilincinde olduğunu düşünmek hiç de zor değil. Yine de Shaq’in girip çıktığı işlerin sayısına ve mali portfolyosunun ne kadar geniş olduğuna inanmayabilirsiniz. Shaq, NBA’de kazandığı ve TNT yayınlarından kazandığı paralardan ayrıca yaptığı anlaşmalar sayesinde de gülünç miktarlarda paralar kazanıyor.
Yaptığı anlaşmalar sayesinde yılda 22 milyon dolar kazanan Shaq ile anlaşmalı şirketler arasında Icy Hot da bulunuyor. Arizona Creme Soda, Buick, Gold Bond, Zales gibi reklamları hatırlarsınız. Ayrıca kendisi bir 155 Five Guys Burgers restoranının, 150 araba yıkamacının, 40 fitness merkezinin, 17 Auntie Annie’s Pretzel restoranının, bir sinemanın, bir alışveriş merkezinin ve Las Vegas’taki birkaç gece kulübünün de ortağı. Tüm bu yatırımların getirdiği paraları hayal etmekten öteye geçemeyiz. Böylesi geniş alanda ve uzun süreli iş ilişkileriyle Shaq’in portfolyosu, Donald Trump’ınkini bile geçebilir.
1. Biggie Smalls’un Öldürüldüğü Gece Onun Yanında Olacaktı
Kim bilir rap sanatçısı Biggie Smalls’un vurularak öldürüldüğü gece Shaq onun yanında olsa bugün neler farklı olurdu? Belki Biggie Smalls hâlâ hayatta olurdu ya da muhtemelen Shaq’in olmadığı bir dünyada yaşıyor olurduk. Geçmişe yönelik tahminler bir kenara, Shaq’in o gece Biggie’nin yanında olacağını düşünmek anlaşılmaz bir düşünce. Kendisi de 1990’ların ortasında bir rap sanatçısı olan Shaq, hip-hop camiasına girmiş ve Christopher Wallace (Biggie’nin gerçek ismi) ile arkadaş olmuştu. Biggie’nin öldürüldüğü o gece, Shaq kendisi tarafından bir partiye davet edilmişti ancak güvenlik kontrolünde partiye girişi reddedildi. Daha sonra Shaq evine döndü, Biggie partiye gitmeye karar verdi. Ancak sokakta durduruldu ve bilinmeyen bir fail tarafından vurularak öldürüldü. Sanatçı vurulduğunda Biggie’nin arabada bulunan bir arkadaşı, Shaq o günkü partiye katılmış olsa yüksek güvenlik önlemleri nedeniyle bu saldırının asla olmayacağını söylüyor.