By Utkan Şahin & Semih Tuna / info@eurohoops.net
Son yıllarda basketbol çok değişti. Yıldız oyuncular hala çok önemli ama artık saha içerisindeki çeşitlilik de çok önemli. Bunun yanında özellikle NBA’de süper yıldızların birlikte oynamaya başlaması “Büyük ikililer” kavramını geride bırakmaya başladı.
Yine de 2000’den bu yana saha içerisinde ağır basan ve takımlarını yöneten çok fazla ikili izledik. Yakın dönemden hepinizin aklına gelecek en büyük ikililerden biri de Kobe Bryant – Shaquille O’Neal ikilisidir. Belki bu neslin o ikiliyle büyümesi ya da gözünden efsane olması hep bir yerlerde ikili aramamıza neden oldu.
Kimi zaman o ikiliyi bulabildik, kimi zaman ise bulamadık. Elbette o ikiliyi ararken Kobe – Shaq ikilisinin kişisel problemlerini göz ardı edip sahadaki harika işlerini göz önünde bulundurduk.
Eurohoops Fırın, 1999-2000 sezonundan bu yana ligimizde her sezonun en çok dikkat çeken ikilisini huzurlarınıza taşıyor…
1999-2000: David Rivers & Rashard Griffith (TOFAŞ)
Aslında bu konun çıkış yeri bu ikili. Onlar hakkında konuşurken bir anda kendimizi ligin en iyi ikililerini ararken bulduk.
1998-2000 yılları arasında iki kere üst üste şampiyon olan TOFAŞ, hepinizin hatırlayacağı gibi birçok silahı olan bir takımdı ama Griffith ve Rivers, o takımın liderleriydi.
EuroLeague şampiyonu olarak buraya gelen Rivers, zaten tam anlamıyla bir kazanandı. Yolu buralara 33 yaşında düştü ama oynadığı iki sezonda birçoklarının basketbola aşık olmasında büyük rol oynadı. Onu hücumda izlemek çok büyük bir zevkti. O kadar fazla hücum silahı vardı ki savunmalar ne yaparsa da yapsın o istemediği sürece onu durduramazdı.
Ayrıca çok büyük bir liderdi. İşler kötü gittiği zaman asla vazgeçmez, maç sonuna kadar TOFAŞ’ın geri dönmesi için her şeyi yapardı. TOFAŞ’ın uzatmada kazanarak şampiyon olduğu maçta takımının attığı 99 sayının 40’ını tek başına atması bunun en büyük örneğiydi.
Griffith ise Avrupa’nın durdurulamaz pota altı oyuncusuydu. Harika fiziğinin yanında inanılmaz güçlüydü. Pota çevresinde “hasta” olmadığı sürece onu durdurmak çok zordu. Finalde Rivers’ın suskun kaldığı maçta sahne alarak her şeyin yolunda gitmesini sağladı.
Bu yazı, bu şekilde değil de Top-10 şeklinde yapılsaydı, bu ikili ilk sıra için büyük adaylardan biri olurdu.
2000-2001: Steven Rogers & Olexandr Okunskyy (Darüşşafaka)
Steven Rogers, aslında bir TOFAŞ efsanesi ama kariyerin son bölümünde Daçka‘da Okunskyy ile birlikte unutulmaz bir performans gösterdi.
Daçka öncesindeki son birkaç yılda ligde çok fazla şans bulamasa da Rogers, Daçka’da ne kadar iyi bir skorer olduğunu topu tekrardan eline alınca herkese gösterdi. O takımın ön alanda sürükleyici oyuncusu Ukraynalı pivot Okunskyy ise pota altında işi çözen oyuncuydu.
2.15’lik boyuyla pota altında çok yer kaplayan Okunskyy, orta mesafe şutlarıyla da fark yaratıyordu. O sezon 15.2 sayı, 10.4 ribaundla oynayan Okunskyy, Daçka’yı taşıdı.
Bu ikilinin yanında bir de Alexander Jansen’e sahip olan Daçka, 20-6 derecesiyle ligi beklenmedik bir şekilde 3. sırada tamamladı.
2001-2002: Marcus Brown & Kaspars Kambala (Anadolu Efes)
Gelin, kabul edelim: Bu yazıyı açtığınız zaman, karşımıza bu ikilinin çıkacağını biliyorduk.
Aydın Örs sonrasında Efes Pilsen, EuroLeague’de iki kere Final Four oynasa da Türkiye Ligi’nde 4 sezon zirveden uzak kalmıştı. Bu ikili ise Efes‘i tekrardan zirveye taşıdı.
Marcus Brown, saf skorerin karşılığıydı. Her şekilde sayı bulurdu. Şut atar, potaya gider ya da kendisinin de sevdiği gibi sürekli faul alırdı. Sadece Türkiye’de değil, kendini EuroLeague’de kanıtlamış bir skorerdi.
EuroBasket 2001’de harika bir performans sergileyen Kambala ise pota altında harika bir skorerdi. Boyu biraz kısaydı ama boğa gibi güçlü olması onun pota altında kendine uygun alanı açmasını sağlıyordu.
Birlikte iki yıl oynayan bu ikili, Türkiye’de iki defa şampiyon oldu. EuroLeague’de ise oldukça şanssız bir şekilde Final Four’u kaçırdılar. Fakat en unutulmaz performansları da EuroLeague’de geldi. 2003’ün şampiyonu Barcelona’ya İstanbul’da meydan okuyan bu ikili Efes‘in 91 sayısının 58’ini gönderdi fakat o efsane takımı yine de mağlup edemedi.
2002-2003: Hakan Köseoğlu & Dewayne Jefferson (Pınar Karşıyaka)
Her zaman büyük ikililer, kısa-uzun ikilisi olarak çıkmaz, bazen karşımıza guard rotasyonda da çıkıyor. Üstelik guard rotasyonunda böylesine uyumlu bir ikiliye sahipsiniz hücumda işler çok yolunda gidebiliyor.
2002-2003 sezonunda açık konuşmak gerekirse Karşıyaka, çok iyi bir kadroya sahip değildi ama bu ikilinin uyumu işleri değiştirmeyi başardı.
Jefferson’dan başlarsak, az ve öz bir şekilde; inanılmaz bir skorerdi. Kolej sonrası profesyonel kariyerine Karşıyaka’da başlayan Jefferson, akıllara Amerikalı skorer denilince gelen profilde bir oyuncuydu. Avrupa basketboluna çok uyumlu değildi ama yetenekleri onu herkesten öne taşıyordu.
Lig, Ülker ve Efes’in hakimiyetindeyken ilk hafta Efes’e 31 sayı atarak Karşıyaka’yı galibiyete taşıdı, iki hafta sonra ise Ülker karşısında takımının 68 sayısının bu sefer 41’ini attı. Bugünlerde böyle bir performans görsek çıldırırız.
Dedik ya klasik Amerikalı bir skorerdi diye, Hakan ise onun açıklarını kapatan isimdi. Hücumun doğru organize olmasını sağlayan Hakan, 18.1 sayı, 4.6 asist ortalamalarıyla Karşıyaka’nın o sezon Ülker ve Efes‘ten sonra en çok sayı atan takım olmasını sağladı.
2003-2004: Trajan Langdon & Antonio Granger (Anadolu Efes)
Anadolu Efes, 2003-2004 sezonunda Langdon-Granger kanat ikilisine sahipti ve çok açık bir şekilde söylüyorum, EuroLeague’de şu anda bile bu kadar modern kanat ikilisi yok.
Muhtemelen Alaska’nın yetiştirdiği en önemli basketbolcu olan Langdon, NBA draftlarında 11. sıra seçimiydi ancak bu durum performansıyla doğru orantı çizmedi ve kariyerine Avrupa’da devam etti. Yüz ifadesinde değişiklik olmaması nedeniyle şimdilerin Micov ve Bjelica’sı gibi mimiksizdi. İşini her durumda ciddiye alması ve soğukkanlılığı ona “Suikastçi” lakabını kazandırdı.
Antonio Granger ise topla çok oynamasına gerek kalmadan size maç alabilecek, çelik gibi sinirlere sahip diğer oyuncuydu. Tam anlamıyla modern bir üç numaraydı ve eli ısındığı zaman neler yaptığını OAKA deplasmanında çok iyi gördük.
Sezon boyunca Efes‘in hücumunu taşıyan bu ikili, playoff’ta da Efes‘in en skorer ikilisi olurken lacivert-beyazlıları şampiyonluğa taşıdılar.
2004-2005: Khalid El-Amin & Ratko Varda (Beşiktaş)
2000’deki ekonomik kriz, Türkiye’de basketbol takımlarını çok etkilerken tepedeki Ülker-Efes hakimiyeti hiç kırılmayacak gibi gözüküyordu. Fakat 2004-2005 sezonunda bu ikili önderliğinde Beşiktaş, bu hakimiyeti yıktı.
El-Amin’i hepimiz hatırlarız. Beşiktaş taraftarının belki de yakın dönemde en çok sevdiği oyuncu oydu. NBA patentli oyuncu, 2003’te geldiği Beşiktaş’ta harika iki sezon geçirdi. Harika bir skorer ve liderdi. Hakimiyeti yıkma konusunda ilk denemesini Larry Ayuso’yla yaptı ama ona pota altında bir isim lazımdı. O da 2004 yazında Ratko Varda gelince tamamlandı.
El-Amin gibi kariyerinde NBA tecrübesi olan Varda, kariyerinin en iyi sezonlarından birini bu formayla geçirdi. Onun pota altında gösterdiği dominant performansla birlikte çok iyi bir sezon geçiren Beşiktaş, beklenmedik bir başarıya imza attı.
Yarı finalde Ülkerspor ile karşılaşan siyah-beyazlı ekip, Ülker’i 3-1 ile geçti. O seride El-Amin 27 sayı ortalamayla oynarken Varda ise serinin kritik maçında 21 sayıyla oynayarak turu getirdi.
Beşiktaş, final serisinde Efes‘e diş geçiremedi ama o dönem finale yükselmeleri bile ilk başkaldırıştı.
2005-2006: Kerem Tunçeri & Michael Wright (Beşiktaş)
Bir sonraki sezon Beşiktaş, bu sefer Ülker ve Efes‘in hakimiyetini tamamen yıkabilirdi ama şanssızlıklar ve sakatlıklar buna izin vermedi. Beşiktaş, 2004-2005 sezonunda takımın en büyük yıldızlarını kaybetse de Kerem Tunçeri ve Michael Wright ikilisiyle belki de o sezonundan da iyi basketbol oynadı.
Efes ve Ülker’deki performanslarında sorumluluk almadığı için eleştirilen Kerem, o sezon ise Beşiktaş’ta herkese kendini kanıtladı. Ligin son 20 yılda gördüğü en iyi performanslardan birini sergileyen Kerem, adeta bir saha içi komutanı gibiydi. 6.4 asist ortalamasıyla da bunu sayılara döktü.
Geçtiğimiz yıllarda kaybettiğimiz Michael Wright ya da namı-değer Ali Karadeniz ise ilk sezonunu burada geçirirken herkesi kendine hayran bıraktı. Arizona’da çok iyi bir kolej kariyeri geçiren Wright, NBA’de fiziksel olarak küçük kaldığı için oynayamasa da hücumda ne kadar yetenekli olduğunu kısa sürede gösterdi.
İşte bu ikili önderliğinde ilerleyen Beşiktaş, normal sezonda hem Efes hem de Ülker’i her iki maçta da yendi. Yarı finalde bir sezon önce finalde kaybettikleri Efes‘ten intikam alma şansına sahipti. Üstelik seride de 1-0 öndeydi. – o zamanki kurallar gereği – Fakat Kerem’in sakatlığı ve Efes’in kanatlardaki performansı bir anda seriyi Efes’e çevirdi.
Eğer Beşiktaş, Efes’i geçse Ülker karşısında da seriye 1-0 önde başlayacaklardı ve belki şampiyonluk özlemine son vereceklerdi ama olmadı.
2006-2007: Erwin Dudley & Jan Jagla (Türk Telekom)
2006-2007 sezonunda ligin hikayesini yazan takım Fenerbahçe‘ydi. Sarı-lacivertli ekip, 100. yılında 16 yıllık şampiyonluk hasretine son verirken şube tarihinin ikinci şampiyonluğunu kazandı. Fakat o sezonun en iyi ikilisi Türk Telekom’dan çıktı.
Biri Telekom denilince akla gelen ilk oyunculardan biri olan Erwin Dudley’di. Ankara’ya 2005’te gelen ve 5 sezon kalan Dudley, ligin en baş belası uzunuydu. Rakipler onu nasıl savunursa savunsun o pota altında sayıyı çıkarmanın yolunu hep bir şekilde buluyordu.
Onun yanındaki isim ise Jan Jagla’ydı. Dudley, pota altını domine ederken Alman oyuncusu ise pota altında ona uygun alanı açıyordu. Jagla, belki Almanların beklediği gibi yeni Dirk Nowitzki olmadı ama o sezon dış şut yeteneğiyle Telekom’un pota altında oldukça uyumlu bir ikili kurmasını sağladı.
Bu iki oyuncunun önderliğinde ilerleyen Telekom, normal sezonu sadece 5 yenilgi alarak tamamladı. Çeyrek finali tecrübeli Türkleri sayesinde geçen Telekom, yarı finalde ise karşılarında Efes‘i buldu.
Telekom seriye ev sahibi avantajı olmadan başlasa da iki uzatmaya giden serinin ilk maçından sonra Efes‘i yenerek bu avantajı ele geçirdi ama arkası gelmedi. Serinin diğer üç maçı oldukça yakın geçse de Telekom, Nicholas’ı durduramayınca finale çıkan takım Efes oldu.
2007-2008: Gary Neal & Sean Marshall & Quinton Hosley (Pınar Karşıyaka)
Evet, kabul ediyorum; listenin bu noktasında ikililer kuralını bozuyorum ama bu üçlü bunu hak ediyor.
O sezonki Pınar Karşıyaka’nın 3 yabancısı gibi 3 yabancının bir daha aynı anda Türkiye’ye gelmesi için en az 50 yıl daha bekleriz diye düşünüyorum. Çünkü hem adı sanı bilinmeyen ve komik paralara oynayan ve hem de sayı krallığına ilk 5’in içerisinde yer alan 3 oyuncu…
İnanılmaz üçlünün en büyük skoreri Gary Neal’dı. Oyununu anlatmaya gerek yok zaten yıllarca onu basketbolun en büyük sahnesinde izledik. Anadolu Efes ve Antalya’ya 2 hafta arayla yolladığı 37 sayı akıllardan pek çıkacak gibi değil. Sahada her şeyi yapabilen oyuncu ise Hosley’di. Fenerbahçe’ye karşı 43 sayı, 19 ribaunt, 4 top çalma gibi saçma sapan bir maçı var ki aslında her şeyi anlatıyor. Marshall ise bu ikilinin arkasındaki üçüncü isimdi ama takımın olmazsa olmazıydı.
Gary Neal’a Barcelona’dan gelen 250 bin euroluk bonservis, önceki dönemlerden gelen borçların birazının kapatılması adına pek reddedilecek gibi değildi ama yine de o üçlünün devam etmesi halinde Karşıyaka’nın neler yapabileceğini insan hayal etmeden duramıyor.