2018/2019: EuroLeague’de Yerli Oyuncu Raporu

By Utkan Şahin / info@eurohoops.net 

Türkiye’de sık sık yabancı oyuncu sayısı tartışması alevleniyor.

Bazılarına göre hedefi olan takımların yerli oyuncu geliştirme gibi zorunluluğu yok. Bazılarına göre ise takımların milli takımı düşünerek hareket etmesi gerekiyor.

Eurohoops Fırın ise artık kısır döngü haline gelmiş olan bu tartışmaya odaklanmaktansa Avrupa’da yerel oyuncu durumunu incelemeye karar verdi ve  geçtiğimiz sezon olduğu gibi bu sezon da eski kıtanın en iyi ligi olan EuroLeague’de takımların yerli oyunculara verdiği süreleri ve onlardan aldığı katkıya göz attı.

Birazdan en alttan en üste doğru takımların yerli oyuncularından aldığı katkıları sıralayacağız ama öncesinde Avrupa’nın genel durumuna da bakmak istiyorum. EuroLeague’de yerli çekirdek oluşturma geleneği giderek kayboluyor. Hatta Yunanlılar ve Litvanyalılar dışında bu geleneği devam ettiren ülke yok.

Ligde yalnızca iki yerli oyuncusu bulunan bir takım var ve hatta bu oyunculardan biri de başka bir ülkede doğdu. Başka kadrolar ise “yerli” oyuncuları daha “dekoratif” bir rolde kullanmayı tercih ediyor.

Türkiye, geçen sezona göre Darüşşafaka Tekfen’in de etkisiyle daha iyi durumda. Geçtiğimiz sezon Türk oyuncuları sürelerin sadece %8.3’ünü alırken bu sezon ise bu yüzde %16.3’e kadar çıktı. Aynı şekilde geçen sezon yerliler, toplam sayının %5.6’sına katkı verirken bu sezon ise bu yüzde %16.7! Daçka‘nın bu konuda etkisi büyük ama geçen sezona göre hem Fenerbahçe hem de Efes‘te de artış var.

Lafı daha da uzatmadan… İşte EuroLeague’de her bir takımın yerli ve yabancı oyuncularından aldığı katkının detaylı raporu:

Not: Devşirme oyuncular içerisinde sadece daha önce milli takım forması giymiş ve ilerde de giyme ihtimali olanlar yerli oyuncu olarak sayıldı. Bu sebeple Türk pasaportu bulunan ancak Ürdün Milli Takımı’nda forma giyen Ahmet Düverioğlu ya da Alman pasaportu bulunan ama Hırvatistan Milli Takımı’nda oynayan Leon Radosevic gibi oyuncular “yerli” kabul edilmedi.

Not-2: Sıralama yüzdelere göre yapıldı. 

16- Anadolu Efes

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 13
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 4
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 9

Anadolu Efes, geçtiğimiz sezon özellikle ligde yerli rotasyonun kısıtlılığı sebebiyle çok problem yaşamıştı. Lacivert-beyazlı ekip, yaz döneminde kadrosuna 3 tane milli oyuncu katsa da bu sıralamada geçen sezona göre yukarıya çıkamadı.

Geçen sezon yerlilerden sadece %1.6 sayı katkısı alan Efes, bu sezon bunu %4.7’e çıkarttı ama hala ligin ortalamasından çok uzak.

Üstelik yüzdesel olarak bu gelişim yeni transfer olan üç oyuncudan çok, Doğuş Balbay‘ın gelişimiyle alakalı. Doğuş, Efes‘in EuroLeague’de yerli oyuncuların attığı sayıların %73.8’ini kaydederken toplam sürenin de %79.8’ini aldı. Bu yüzden diğer 3 milli oyuncunun EuroLeague’de pek işin içinde olduğunu söyleyemeyiz.

Genel olarak Efes‘in ligdeki yerine bakarsak; lacivert-beyazlıların 5 kategoride en iyi olduğu alan asist… Onda da 14. sırada yer alıyorlar. Efes, ribaundlarda ise ligin en altında yer alıyor. Efes ayrıca ligde yerli oyunculardan toplamda 100 sayının altında katkı alan tek takım.

15- Baskonia

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 14
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 2
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 12

Baskonia, Jose Antonio Querejeta’nın önderliğinde yetenek bulma konusunda oldukça başarılı. Özellikle 2000’lerin başında Güney Amerika piyasasının en önde gelen takımları onlardı. Şu anda da başta Doğu Avrupa olmak üzere birçok ülkeden genç yetenek getiriyorlar ama yerli oyuncu konusunda pek başarılı değiller.

Bask ekibinde yalnızca iki yerli oyuncu bulunuyor ve o oyunculardan biri de Senegal doğumlu olan Diop. Diğeri ise bu sezon sadece 2 dakika oynayan 20 yaşındaki Miguel Gonzalez!

Bütün katkıyı Diop’tan alan Baskonia, Efes gibi genel ortalamanın çok altında. Bask ekibi; asist, şut sayısı ve süre açısından ligin sonunda yer alıyor. Üstelik dakika olarak ligde yerlilerine 300’den az süren tek takım da onlar. Onlar için en iyi istatistik ribaund. Bask ekibi, o alanda 14. sırada yer alıyor.

14- Olimpia Milano

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 15
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 5
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 10

Olimpia Milano da geçen sezona göre büyük bir gelişim gösterdi. Geçen sezon da 14. sıradaydılar ama yerlilerinden aldıkları yüzde sadece %5.0’ti.

Onlardaki bu gelişimin en büyük sebebi ise bu yaz kadrolarına kattıkları iki devşirme oyuncu. İtalya Milli Takımı havuzunda yer alan Jeff Brooks ile Christian Burns’u kadrosuna katan Milano, özellikle ilk beşinde yer alan Brooks’tan aldığı katkıyla yüzdesini artırdı. Zaten yerli oyuncular arasında sayıların %59.7’si Brooks’tan geldi. 778 dakikanın da 515’ini yine o aldı.

Onun aldığı dakikalar sayesinde de Milano, ribaundlar ligin iyi takımları arasında yer alıyor. İtalyan ekibinde yerliler ribaundların %19.6’sını alıyor.

Bunun dışında da Andrea Cinciarini ve Amedeo Della Valle’ye verdikleri sürelerle birlikte Milano 11. sırada yer alıyor. Yine de diğer kategorilere baktığımız zaman bu sürelerin karşılığı olarak verimliliğin pek iyi olduğunu söyleyemeyiz. Amadeo Della Valle’nin sakatlığı olmasa belki daha üst sıralarda yer alabilirlerdi.

13- CSKA Moskova

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 14
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 6
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 8

CSKA Moskova, bu sezon yerlilerden aldığı katkılarda büyük bir düşüş yaşadı.

Geçen sezon yerlilerin sayı katkısıyla bu listede 9. sırada yer alan Rus ekibi, bu sezon 13. sıraya kadar düştü. Bunda en büyük etki ise yerli rotasyonuna verdikleri sürenin de düşmesi.

CSKA, bu yaz kadrosuna Joel Bolomboy’u eklese de yerli oyunculara verdikleri sürenin yüzdesi %28.2’den %17.2’e kadar düştü. Sayıda ise yüzde %19.3’ten %10.7’ye indi.

Rus devinde aslında Kurbanov geçen sezon verdiği katkıyı yine veriyor. Zaten yerlilerin attığı sayıların %52.8’i de Kurbanov’dan geliyor. Fakat, Vorontsevich’in rotasyon dışında kalması CSKA’da böyle bir tablo çıkmasına neden oldu.

CSKA’ın en iyi oldu kategori ise ribaundlar. (10. sırada)

12- Maccabi Tel Aviv

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 15
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 5
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 10

İsrail, milli takım olarak Avrupa basketbolunun önde gelen ekiplerinden biri değil. Tarihlerindeki tek başarı da 1979’daki gümüş madalya. Fakat onlar için gelecek günler daha parlak olacak. İsrail, son iki U20 EuroBasket’te final oynadı ve geçen yaz da şampiyon oldu.

Bunun etkisi de yavaş yavaş İsrail’in EuroLeague’deki tek temsilcisi Maccabi‘de gözükmeye başladı.

Özellikle U20 EuroBasket’in son MVP’si Yovel Zoosman’ın bu sezon rotasyona girmesiyle birlikte Maccabi, geçen sezon 13. sıradayken bu sezon bir basamak atladı. Yüzde olarak %7.4’ten %12.0’ya kadar çıktılar. Zoosman’ın rotasyonda süresi artmasıyla birlikte süre açısında da yüzdeleri %15.5’e yükseldi.

Üstelik bu sezon onlar için başlangıç. Bu sezon yavaş yavaş rotasyona giren genç yetenek Deni Avdija gelecek sezondan itibaren daha fazla süre alacak ve bu durumla birlikte gelecek sezon Maccabi bu listede daha da yükselebilir.

11- Fenerbahçe Beko

f

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 16
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 6
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 10

Fenerbahçe Beko da bu sezon rotasyonunda yerli oyuncularına daha fazla süre veren takımlardan biri.

Aslında sarı-lacivertli ekip, geçtiğimiz sezonki listeden Ahmet Düverioğlu’nu kaybetti – Ahmet, Ürdün Milli Takımı için oynamaya başladı – Fakat Nunnally‘in gidişi sonrasında hem kaptan Melih Mahmutoğlu‘nun süreleri iki katına çıktı hem de geçen sezon sakatlığı yüzünden kısıtlı sürelerde oynayan Ali Muhammed‘in bu sezon dakikaları arttı.

Fakat bu artış bile Fenerbahçe‘nin ligin genel ortalamasının altında kalmasına engel olamadı.

Sarı-lacivertli ekip, EuroLeague’de yerlilere en az süre veren 3. takım. Ribaundlarda Ahmet’in yokluğuyla birlikte 15. sırada yer alıyorlar. Yine de bu dakikaya göre Fenerbahçe’nin aldığı sayı katkısı daha fazla. Bunda en büyük etki ise özellikle Melih’in geçen sezona göre daha fazla şut kullanması ve dolayısıyla Fenerbahçe’de yerliler şut kullanması sayısının artması. (11. sırada)

Sarı-lacivertli ekip gelecekte Ergi ve Tarık’ın rotasyona girmesiyle bu listede daha yukarıya çıkabilecek mi? Artık asıl önemli konu bu.

10- Barcelona Lassa

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 13
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 3
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 10

Geçen sezon bu listede 7. sırada olan Barcelona, Navarro’nun emekli olmasıyla birlikte bu listede 3 sıraya aşağı düştü ama aslında ellindeki kısıtlı yerli rotasyonundan fena katkı almıyorlar.

Claver-Oriola-Ribas üçlüsü belki takımın ana yıldızları değil ama yeni Barcelona sisteminde sahaya girdiklerinde birçok departmanda katkı verebiliyor. Bu yüzden ellerinde sadece 3 yerli olmasına rağmen toplamda yerlilere en çok süre veren 6. takım onlar.

Geçen sezon Barcelona, yerlilerinden %26.9’lük bir sayı katkısı alıyordu. Bu sezon bu yüzde %18.1’e düştü ama basketbol sadece sayı değil. Katalanlar yerlilerden en fazla ribaund katkısı alan 6. takım konumunda yer alıyor. Bunun yanında yukarıdaki 3 oyuncunun da rotasyonda önemli görevleri var.

9- Gran Canaria

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 16
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 3
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 13

Tarihinde ilk kez EuroLeague’de mücadele eden Gran Canaria, sezon içerisinde kadrosuna birçok eklemede bulundu fakat bütün değişiklere rağmen takımın kısıtlı yerli rotasyonun rolleri pek değişmedi.

Ada ekibinin EuroLeague’e gelmesine yardımcı olan Oliver, Orioli ve Rabaseda üçlüsü, bu sezon da kaliteleri ölçütünde aynı katkıyı devam ettirdi.

Sayıda 9. sıra, sürede ise 7. sırada yer alan Canaria, 40 yaşındaki Oliver sayesinde asistte ligin öncü takımlarından biri. 40 yaşındaki çaylak guard, ligde yerli oyuncular arasında Spanoulis ve Calathes’ten sonra ligde en çok asist katkısı veren 3. oyuncu konumunda yer alıyor ve onun sayesinde Gran Canaria da aynı sırada yer alıyor.

8- Bayern Münih

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 14
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 4
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 10

EuroLeague’de tarihin en iyi sezonunu geçiren Bayern Münih ise elindeki Yugoslav oyuncu çekirdeğine dikkat çekiyor. Bayern’in Alman oyuncu rotasyonunda ise 2 oyuncu var.

Takımın kaptanı Danilo Barthel, bu sezon Bayern’in başarısındaki gizli kahramanı. Birçok verimliliği istatistiğinde o karşımızda ve onun sayesinde Bayern, bu listede 8. sırada yer alıyor. Ona Maodo Lo yardımcı oluyor. Alex King ile Robin Amazie ise daha kısıtlı süreler alıyor.

Çeşitlilik ve istikrar açısından bakarsak ise Bayern, kesinlikle bir Alman takımı!

Bu üç oyuncunun katkıları sayesinde ise Bayern, sayı ve süre kategorilerinde 8. sırada yer alırken; şut, ribaund ve asist kategorilerinde ise 9. sırada yer alıyor.

7- Khimki Moskova

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 15
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 7
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 8

Khimki, geçen sezona göre yerlilere verdiği süre ve katkıda düşüş yaşıyor ama bu onların bir tercihinden kaynaklanmıyor.

Geçen sezon Rus ekibi, bu listede 5. sırada yer alırken ligin sayı kralı Alexey Shved’e sahip olmanın avantajını yaşıyordu. Bu sezon yine Shved’e sahipler ama Rus yıldız sakatlığı sebebiyle sadece 8 maça çıkabilince doğal olarak onlar da aşağıya düştü.

Yine de 8 maçlık performans bile Khimki’yi listede bu noktaya kadar taşıdı. Shved, yerlilerin sayılarının %53.8’ini attı. Shved olmasaydı Monya, Zubkov ve Vialtsev gibi tecrübeli yerli oyunculara rağmen Khimki muhtemelen bu listede 14-15. sıra arasında yer alacaktı.

6- Real Madrid

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 14
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 3
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 11

Son şampiyon Real Madrid yerli rotasyonuna geçen sezona göre bir ekleme yapmadı ama ileriye doğru bir adım attı.

Bunun en büyük sebebi ise geçen sezon bu döneme kadar hiç katkı alamadıkları Llull’un iyi-kötü geri dönmüş olması. Onun yanında Rudy Fernandez de oldukça verimli bir oyun oynuyor ve bu sayede Madrid, yerlilere verdiği sürenin çok daha fazlası bir katkı alıyor.

İspanyol ekibi, süre kategorisinde 10. sırada yer alıyor fakat sayıda 7., asist ve şut kategorilerinde ise 5. sırada bulunuyor.

Madrid’in bu zamana kadar personel sayısı az ama performans olarak güçlü bir yerli rotasyonu oldu. Zaten bu üç oyuncunun şutların %24.2’sini kullanması da bunu ortaya koyuyor. Fakat artık bu çekirdek yaşlanıyor.

38 yaşındaki Reyes, 34 yaşındaki Fernandez ve 31 yaşındaki Llull ile çok uzun süre böyle gidemezler.

5- Buducnost Voli

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 17
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 8
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 9

Buducnost’un uzun süre sonra EuroLeague’e geri dönmesi, birçok Karadağlı gence de EuroLeague’de süre şansı doğurdu.

Rotasyonda Zalgiris‘ten sonra en çok yerli oyuncuya süre veren takım onlar. Zaten süre açısından bakarsak 4. sırada yer alıyorlar. Sayıda da beşinci sırada kendilerini konumlandırdılar. Fakat Kızılyıldız’ın yerine geldikleri düşünürsek onlar Sırp takımı kadar başarılı olamadı.

Kızılyıldız, geçen sezon bu listede 2. sıradaydı. Daha da önemlisi Kızılyıldız, her sezon ortaya önemli bir Sırp EuroLeague oyuncusu sürerken Buducnost’un bu deneyimi yerel oyuncular için şu ana kadar tecrübeden öteye gidemedi.

Zaten süre alan dört Karadağlı oyuncu, EuroLeague’de 5 maçtan fazla süre almadı. Diğer dördü ise ortaya pek parlak bir performans koymadı.

4- Darüşşafaka Tekfen

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 15
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 7
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 8

Darüşşafaka Tekfen, yaz dönemindeki yabancı seçimlerinde çok isabetli tercihlerde bulunamadı. Bunun karşılığı olarak da 3 galibiyetle ligin son sırasına demir atmış durumda.

Yine de yerli oyuncular için bu sezon güzel bir deneyim oluyor.

31 yaşındaki Oğuz Savaş’ı bir kenara koyarsak kadroda süre alan 6 yerli oyuncu, kariyerlerinde hiç olmadığı kadar Avrupa deneyimi yaşıyor. İstatistik olarak da iyi katkı veriyorlar. Daçka‘da yerliler sayıların %25.0’ini atarken diğer alanlarda da en kötü 7. sırada yer alıyorlar.

İstatistiklerden daha önemlisi; Kartal, Berk ve Mert gibi henüz kariyerlerinin ilk bölümünde olan oyuncular için bu sezon iyi bir deneyim oluyor ve bunun karşılığını ileride alacaklardır. 

3- Olympiakos

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 12
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 5
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 7

David Blatt geldi, Olympiakos tahtından indi.

Geçtiğimiz sezon yerlilerden en çok sayı katkısı alan takım olan Olympiakos, bu sezon 3. sıraya kadar düştü. Bundaki en büyük sebep rotasyondaki değişim. Olympiakos’ta Spanoulis, Papanikolaou ve Printezis hala takım için önemli oyuncular ama yapılan 5 yabancı transferiyle birlikte artık 2010’lerin başında itibaren lige imzasını atan o Olympiakos takımını izlemiyoruz.

Geçen sezon Pire ekibinde, yerli oyuncular sürelerin %51.4’ünü alırken bu sezon bu yüzde %42.5’e kadar düştü. Keza sayıda da %47.7’den %40.2’e gerilemiş durumdalar.

Üstelik bu daha bir başlangıç. Ana çekirdekleri çok yaşlanmış durumda. Zaten bu yüzden Blatt’i yeni bir çekirdek kurması adına bu yüzden getirdiler ve görünen o ki gelecek yıllarda yerlilerden alacakları katkı giderek düşecek.

2- Zalgiris Kaunas

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 17
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 10
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 7

Geçtiğimiz sezon bu listede 3. sırada yer alan Zalgiris, Kızılyıldız’ın ligde olmamasıyla birlikte bu sene 2. sıraya yükseldi. Bu onlar için başarı gibi gözükse de aslında verimlilik açısından geriye doğru bir adım attılar.

Litvanya ekibinin elinde Grigonis, Ulanovas, Milaknis, Kavaliauskas, Jankunas gibi tecrübeli yerli oyuncular var. Bunun yanında EuroLeague’de süre verdikleri genç Litvanyalı oyuncular da var. Zaten ligde en çok sayıda yerli oyuncuya süre veren takım onlar.

Fakat geçen sezon ligde yerlilerden  %44.8 sayı katkısı alan Zalgiris, bu sezon bu yüzdeyi %41.5’e düşürdü. Üstelik yazın kadroya Marius Grigonis gibi bir ekleme yapmalarına rağmen. Bunun en büyük sebebi ise Jankunas ve Ulanovas’ın düşen performansları. Zaten bu liste dışında da onlardan alamadıkları katkıyı sezon boyunca saha içerisinde de açık şekilde hissettiler.

Yine de gelecekte onlardan daha fazlasını bekleyebiliriz. Şu anda tüm ligde yerli oyunculara toplamda 2000 dakikadan fazla süre veren iki takımdan biri onlar ve ellerinde de geleceğe umutla bakabilecekleri genç yetenekler – Jokubaitis, Birutis gibi – var.

1- Panathinaikos

Maç: 22
EuroLeague’de süre alan toplam oyuncu sayısı: 15
Toplam süre alan yerli oyuncu sayısı: 7
Toplam süre alan yabancı oyuncu sayısı: 8

Listemizde ilk sırada yer alan Panathinaikos ise aslında yaz transfer döneminin sonuçlarını yaşıyor.

Atina ekibi, geçen sezon bu listede 4. sırada yer alırken yerli oyunculara sürelerin %33.8’ini veriyordu. Ancak yaz döneminde yabancı transferinde o kadar kötü hamleler yaptılar ki bu yüzde bu sezon %49.4’e kadar çıktı.

Yazın gelen Papapetrou ve Papagiannis hamlelerinin yanında Mitoglou’nun gösterdiği çıkış, onların yerli raporunda büyük bir yükseliş yaşamasını sağladı.

Ligin asist kralı olan Nick Calathes’e sahip Panathinaikos, doğal olarak yerlilerden asistlerinin %67.1’ini aldı. Böylece herhangi bir kategoride yerlilerin %50’i geçtiği tek takım da onlar oldu.

Panathinaikos, bunun dışına bütün kategorilerde ilk sırayı kaptırmazken ortada mutlak bir üstünlük söz konusu. Ellerindeki yerli rotasyonunu ve yaşlarını düşünürsek ileride de bu böyle devam edecek gibi gözüküyor. Onların başarı için yapması gereken daha kaliteli yabancılar bulmak.