by Utkan Şahin / info@eurohoops.net
Son 20 yılda NBA’in kültürel çeşitliliği büyük bir değişime uğradı.
Bundan yıllar önce NBA’e kolay kolay gidemeyen Avrupalı oyuncular, Drazen Petrovic, Vlade Divac, Peja Stojakovic, Arvydas Sabonis, Dirk Nowitzki, Pau Gasol, Tony Parker ve hatta Arjantinli olsa da Avrupa’dan geldiği için Manu Ginobili gibi isimlerin de değiştirmeyi başardığı algılar sayesinde şimdilerde NBA’den çıkmaz oldu.
Üstelik sadece NBA’de oynayabilecekleri göstermediler, dünyanın en iyi liginde birer yıldız olabileceklerini de gösterdiler.
Bunun en büyük kanıtlarından birisi, Avrupalı oyuncuların NBA’deki en değerli ödül olan MVP yarışında yer alması ve hatta kazanmayı başarması. Normal sezon MVP ödülü yarışında son 21 yılın 18’inde en az bir tane Avrupalı oyuncu oy aldı ve listeye girdi. 2002’den bu yana ise bir Avrupalı oyuncunun listeye girmediği tek sezon 2016 yılı.
Dün gece de Giannis Antetokounmpo tarihe geçti ve normal sezonun MVP’si ödülünü kazanan 2. Avrupalı oldu.
Eurohoops Fırın, Giannis ile birlikte bu yazısında da Avrupa’nın yıldızlarını ödüllendirmek ve onurlandırmak istedi. Son 20 yılda tam 9 farklı oyuncu, MVP yarışında oy aldı fakat biz sizi çok yormamak için bu yazıda sadece ilk 10’a girmeyi başaranları huzurlarınıza taşıyacağız. Yazının bitiminde ilk 10’un dışında kalan oyuncuları da bulabilirsiniz.
Hazırsanız, sizleri böyle alalım, birlikte Avrupalı oyuncuları ödüllendirelim…
10. Sıra: 2 Kere
Dirk Nowitzki (2004 ve 2009)
2004’teki istatistikleri: 77 maç 21.8 sayı, 9.9 ribaund, 3.0 asist, 1.4 blok
Takımının derecesi: 58-24 ile 4. sıra
Şimdiden belirtmek gerek… Bu listede fazlasıyla Dirk Nowitzki yer alacak. Alman efsane, 20 senede 12 kez MVP için oy almayı başardı. Onun haricindeki Avrupalılılar toplamda 16 kez MVP oylamasına girebildi. Bu dahi onun neden NBA tarihindeki en iyi Avrupalı oyuncu olduğunu gösteriyor.
Nowitzki’nin MVP yarışında 10. olduğu 2003-2004 sezona geri dönersek… Aslında en iyi sezonlarından biri değildi. 2003 yazında Dallas’ın yaptığı takaslardan sonra sürelerini daha çok pivottan alması bunda etkili oldu. Dirk buna rağmen sezonu iyi istatistiklerle sezonu tamamladı.
21.8 sayı, 9.9 ribaund ve 1.4 blokla NBA’de sezonun en iyi 3. beşine seçildi. MVP oylamasında da 4 puan alarak 10. sırada kendi yer buldu.
Takımın 3 istatistik departmanında da lider olan Alman oyuncu, takımının normal sezonu 4. sırada bitirmesini sağladı.
2009’daki istatistikleri: 81 maç 25.9 sayı, 8.4 ribaund, 2.4 asist
Takımının derecesi: 50-32 ile 6. sıra
Nowitzki’nin MVP oylamasında 10. sırada yer aldığı bir diğer yıl.
Dirk, koç Carlisle’yle ilk kez o sezon çalıştı. Dallas ve kendisi için garip bir sezon oldu. 25.9 sayı ve 8.4 ribaund ortalamalarıyla oynayarak yine takımını taşıdı. Kariyerinde son kez NBA’de yılın en iyi beşine seçilen Nowitzki, buna rağmen MVP oylamasında 3 puanla ancak 10. olabildi.
Bunda en büyük etken Dallas’ın takım olarak düşüşüydü. İki sezon önce 67 galibiyet alan takım, o sezon 50 galibiyette kalınca Batı’yı ancak 6. bitirebildi. Bu kez playoff’ta işler değişti ve Dallas, saha avantajı olmasa da 2 yıl aradan sonra ilk kez Batı’da ilk turu geçmeyi başardı.
9. Sıra: 1 Kere
Tony Parker (2006)
2006’daki istatistikleri: 80 maç 18.9 sayı, 3.2 ribaund, 5.5 asist
Takımının derecesi: 63-19 ile 1. sıra
Bu listede Nowitzki’den sonra en çok göreceğimiz isim Tony Parker.
Nowitzki gibi çok genç yaşta NBA’in yolunu tutan Fransız guard, muhteşem demenin az kalacağı bir organizasyon ile türlü başarılar tattı. Duncan-Ginobili-Parker üçlüsü, başlarında Gregg Popovich ile birlikte 2000’lere damga vurdu.
NBA severler nezdinde Parker, belki Spurs‘ün büyük üçlüsü arasında en az sevilen ya da en az takdir edilen oyuncu olabilir… ama MVP oylamalarında durum hiç öyle olmadı. Fransız guard, tam dört kez All-Star oylamasında ilk 10’a girmeyi başardı.
Bunun ilki ise 2006 yılındaydı.
2005’teki şampiyonluk sonrası 2006 yılına daha özgüvenli giren Parker, Spurs‘ün Batı’yı domine etmesine yardımcı oldu. 18.9 sayı, 5.5 asist ortalamalarıyla oynadı.
O dönem 23 yaşında olan Parker, MVP oylamasında 9 puan aldı ve sıralamayı 9. sırada bitirdi.
8. Sıra: 3 Kere
Dirk Nowitzki (2002)
2002’deki istatistikleri: 76 maç 23.4 sayı, 9.9 ribaund, 2.4 asist, 1.0 blok
Takımının derecesi: 57-25 ile 4. sıra
2. ve 3. yılında yaptığı büyük çıkışla kendini kanıtlayan Dirk Nowitzki, süper yıldız sınıfına 2001-2002 sezonuyla yükselmeyi başladı.
O sezon, onun için ilkleri barındırıyordu. Michael Schumacher’den sonra Almanya’da en çok para kazanan sporcu olmayı başarmıştı. Dirk, 23.4 sayı ve 9.9 ribaund ortalamalarıyla sezona damgasını vurdu. İlk kez All-Star seçilen Dirk, MVP oylamasına da ilk kez 2002’de girdi.
Dallas tarihinde ilk kez normal sezonda 57 galibiyet almıştı. Dirk, 31 puanla MVP sıralamasında 8. oldu.
Tony Parker (2009)
2009’daki istatistikleri: 72 maç 22.0 sayı, 3.1 ribaund, 6.9 asist
Takımının derecesi: 54-28 ile 3. sıra
2009’da Parker’ın büyük yükselişi gerçekleşti.
Tim Duncan’ın yaşlanmaya başlaması, Manu Ginobili’nin de sakatlıklar nedeniyle sezonun yarısını kaçırması Parker’ın üzerindeki yükü artırdı. Ama o, bunun üstesinden kalkmayı başardı.
Spurs, Batı’yı 3. sırada tamamlayarak beklentileri karşıladı. Parker, 22.0 sayı ve 6.9 asist ortalamalarıyla takımının açık ara en iyisiydi.
22.0 sayı ortalamasıyla tüm kariyerinin en iyi sezonunu geçiren Fransız yıldız, playoff’ta uzun bir yol kat edemese de gösterdiği oyunla MVP sıralamasında 9 puanla 8. oldu.
Marc Gasol (2015)
2015’teki istatistikleri: 81 maç 17.4 sayı, 7.8 ribaund, 3.8 asist, 1.6 blok
Takımının derecesi: 55-27 ile 5. sırada
2010-2017 yılı boyunca rakiplerin lanet ettiği takımlardan biriydi Memphis.
Randolph-Conley-Gasol-Allen çekirdeğiyle çok sert ve en iyi savunma takımlarından biriydi. Hücumda problemler vardı. Bu sebeple onların maçlarını seyretmek çok zevkli olmadı. Yine de kararlılık, onların yıllar boyunca üst sıralarda kalmasını sağladı.
O çekirdeğin en iyi yılı 2014-2015’ti. Grizzlies, Batı’yı 5. sırada tamamlayıp kulüp tarihinde ilk kez 55 galibiyet almayı başardı. Lider Conley ile birlikte Gasol’dü..
Oyunun her iki tarafında da ligin en iyi uzunlarından olan İspanyol pivot, 17.4 sayı ortalaması tutturdu. Bu performansı sayesinde MVP oylamasında 8. sırada yer aldı.
Abisi Pau Gasol’ün daha büyük sezonları olsa da hiç MVP oylamasında yer alamadı.
7. Sıra: 3 Kere
Dirk Nowitzki (2003 ve 2010)
2003’deki istatistikleri: 80 maç 25.1 sayı, 9.9 ribaund, 3.0 asist, 1.4 top çalma
Takımının derecesi: 60-22 ile 3. sıra
2002’de kariyerinde birçok ilki yaşayan Nowitzki, yükselişini 2003’te de sürdürdü.
Kariyerinde ilk kez 25.0 sayı ortalama tutturan Nowitzki; sayı, ribaund, asist, top çalma ve blok istatistiklerinde en çok yönlü oynadığı sezonlardan birini geçirdi.
Dallas’a bu kez tarihinde ilk kez 60 galibiyet aldıran Nowitzki, NBA’de sezonun 2. beşine seçildi. MVP oylamasında 43 puan topladı ve 7. sırada yer aldı.
2010’daki istatistikleri: 81 maç 25.0 sayı, 7.7 ribaund, 2.7 asist
Takımının derecesi: 55-27 ile 2. sıra
%42.1 ile kariyerinin en yüksek üçlük yüzdesini tutturan Dirk, NBA tarihinde 20.000 sayı barajını geçen ilk Avrupalı olmayı da bu sezon başardı.
Dallas, normal sezonu 2. sırada bitirip yine ilk turda elendi. Ancak sezon ortası yapılan bazı takaslar, şampiyon kadronun kurulmasını sağladı.
Giannis Antetokounmpo (2017)
2017’deki istatistikleri: 80 maç 22.9 sayı, 8.8 ribaund, 5.4 asist, 1.9 blok
Takımının derecesi: 42-40 ile 6. sırada
Bu listenin kralı Dirk Nowitzki ise prensi de Antetokounmpo.
2016’daki MVP oylamasında uzun bir süre sonra ilk kez Avrupalı bir oyuncu oy olamadı. Giannis, 2017’de gösterdiği performansla bunun uzun sürmeyeceğinin seslerini duyuruyordu.
Bucks‘ı neredeyse tek başına playoff’a taşıyan Giannis, 22.9 sayı, 8.8 ribaund, 5.4 asist ve 1.9 blok ortalamaları tutturdu.
İlk kez All-Star olma onuru yaşayan Yunan yıldız, MVP oylamasında 7. sırayı aldı ve ilk kez listeye girdi.
6. Sıra: 3 Kere
Dirk Nowitzki (2011)
20011’deki istatistikleri: 73 maç 23.0 sayı, 7.0 ribaund, 2.6 asist
Takımının derecesi: 57-25 ile 3. sıra
Şampiyonluk için MVP ödülüne gerek yok.
2008-2009’da Rick Carlisle’nin gelmesi, bir sonraki sezon da kadronun yapısının değişmesiyle birlikte 2011 yılı, Dallas için rüya gibiydi.
Sezonun ilk bölümünde sakatlıklarla uğraşan Dallas, ikinci yarıyla birlikte yükselişe geçip tarihi bir sezon yaşadı. Playoff’ta çok fazla zorlanmadan finale yükselen Teksas ekibi, finalde 2006’nın intikamını alıp favori olmamasına rağmen şampiyon oldu.
Playoff’ta inanılmaz performanslar sergileyen ve NBA Finalleri’nde MVP olan Nowitzki, 23.0 sayı, 7.0 ribaund ortalamasıyla MVP oylamasında 6. oldu.
Bu sezon, Nowitzki’nin oylamada ilk 10’da olduğu son sezondu.
Tony Parker (2013)
2013’teki istatistikleri: 66 maç 20.3 sayı, 7.6 asist, 3.0 ribaund
Takımının derecesi: 58-24 ile 2. sıra
Yıllarca ligin en iyi savunma takımlarından biri olan Spurs, 2012’de başlayan bir değişimle farklı bir kimliğe büründü.
Koç Popovich, elindeki yaşlı çekirdeğin çok akıcı bir hücum takımı olmasını sağladı.
Kariyerinde ikinci kez 20.0 sayı ortalamayı tutturmayı başaran Parker’ın önderliğinde Batı’yı 2. sırada tamamlayan Spurs, playoff’ta hiç zorlanmadan finale kadar geldi. Finalde Heat karşısında şampiyon olmaya çok yaklaşmışlardı. Sonrası Ray Allen’ın üçlüğü ve değişenler…
Parker, MVP oylamasında 86 puan alarak 6. oldu. Bu, Fransız guardın oylamada ilk 10’a girdiği son sezondu.
Giannis Antetokounmpo (2018)
2018’teki istatistikleri: 75 maç 26.9 sayı, 10.0 ribaund, 4.8 asist, 1.4 blok
Takımının derecesi: 44-38 ile 7. sırada
2017 bir başlangıçtı ve Giannis bunun uzun süreli bir dominasyon olacağını bize 2018’de de gösterdi.
Bucks, sezon ortasında koç değiştirdiği yılda iyi değildi. Giannis ise -neredeyse- tek başına takımını playoff’a taşıdı.
Ligde Nowitzki’den sonra 25.0 sayı ortalaması tutturan ilk Avrupalı olan Giannis, 26.9 sayı ortalamasıyla sayı krallığını 5. sırada tamamladı. All-Star maçına bu kez ilk beşte başlayan Yunan süper yıldız, MVP oylamasında 75 puan toplayıp ve 6. oldu.
5. Sıra: 1 Kere
Tony Parker (2012)
2012’deki istatistikleri: 60 maç 18.3 sayı, 7.7 asist, 2.9 ribaund
Takımının derecesi: 50-16 ile 1. sıra
Lokavt sebebiyle daha kısa oynanan ligde o sezon 60 maça çıkan Parker, 18.3 sayı ortalamasıyla takımının en iyi ismiydi. 7.7 asist ise tüm kariyerinin en yılı anlamına geliyordu.
Spurs playoff’larda atletizmiyle mücadele edemediği Thunder‘e kaybetti ama burada başlayan değişim, takımın 2 yıl içinde şampiyonluğa ulaşmasını sağlayacaktı.
MVP oylamasında 331 puan alan Parker ise oylamayı 5. sırada bitirdi.
4. Sıra: 2 Kere
Peja Stojakovic (2004)
2004’teki istatistikleri: 81 maç 24.2 sayı, 6.3 ribaund, 2.1 asist
Takımının derecesi: 55-27 ile 4. sıra
Sacramento Kings, uzun yıllardır süre gelen playoff özlemini bitirmeye çalışıyor.
Kings‘in son efsane takımı, herkesin akıllarına kazınmış bir gruptı. Webber, Stojakovic, Divac, Bibby gibi oyuncularıyla Kings; 2000’lerin başında Batı’nın en güçlü takımlarından biriydi.
O takımın gözde skoreri Peja Stojakovic’ti. Avrupalı kısa bir skorerin NBA’de de başarılı olabileceğini gösteren Peja, Kings efsanesi oldu.
Sırp yıldız, kariyerinin en iyi sezonunu 2004’te geçirdi. O sezon ligin üçlük kralı olan Peja, maç başına 3.0 isabetiyle 24.2 sayı ortalama tutturdu.
Kings için sezon playoff’ta erken bitti ama Peja, MVP oylamasında 281 puanla 4. sırayı aldı.
Joakim Noah (2014)
2014’teki istatistikleri: 80 maç 12.6 sayı, 11.3 ribaund, 5.4 asist, 1.5 blok
Takımının derecesi: 48-34 ile 4. sıra
Şimdilerde Memphis’te ligde hala oynayabileceğini kanıtlamaya çalışan Joakim Noah, bundan sadece 5 sene önce MVP oylamasında adı bulunan bir isimdi.
Noah, 2013-2014’te harika bir dönem geçirdi. Ligin en iyi savunmacılarından biri olması bir yana hücumda da oyunu yönlendirebilen bir uzundu. Rose’suz Bulls‘un play-off’a kalmasını sağlayan oyunculardandı.
Kariyerinin en iyi istatistiklerini yakalayan Fransız pivot, 12.6 sayı ortalamasıyla bile verimliliği sayesinde MVP oylamasında 4. sırada yer aldı.
3. Sıra: 2 Kere
Dirk Nowitzki (2005 ve 2006)
2005’teki istatistikleri: 78 maç 26.1 sayı, 9.7 ribaud, 3.1 asist, 1.5 blok
Takımının derecesi: 58-24 ile 4. sıra
Zirveye doğru yavaş yavaş yaklaşıyoruz… Nowitzki, bu sıraya kadar sık sık konuğumuz olmuştu. Bu sıradan sonra başkası yok.
2004’te pivot oynadığı için istatistikleri düşen Nowitzki, 2005’ten sonra unutamayacağı üç normal sezon geçirdi.
2004 yazında yakın arkadaşı Steve Nash’in Suns‘a gitmesiyle rolü iyiden iyiye büyüyen Dirk, ilk kez 26.0 sayı ortalaması tutturup sayı krallığında 4. sırada yer aldı.
Kariyerinde ilk kez yılın takımına seçilen Nowitzki, MVP oylamasında 349 oyla 3. oldu. Onu geçen isimler, eski takım arkadaşı Nash ve Shaq’tı.
2006’daki istatistikleri: 81 maç 26.6 sayı, 9.0 ribaund, 2.8 asist, 1.0 blok
Takımının derecesi: 60-22 ile 4. sıra
2005’te ligi domine eden Nowitzki, istatistiksel olarak en iyi sezonunu 2006’da yaşadı.
Bir önceki sezonun ortasında göreve gelen Avery Johnson, bütün yükü onun omuzlarına attı. Nowitzki de karşılığını verdi.
Dallas, bu performans sayesinde 2 sezon sonra tekrar 60 galibiyete ulaştı. O zamanki konferans kuralları gereği sezonu 4. sırada bitirdiler. Buna rağmen playoff’ta karşılarında kimse duramadı ve Dallas, tarihinde ilk kez Batı şampiyonu olarak finale çıktı.
Sezon sonu o kadar harika değildi. Dallas, final serisinde 2-0 öne geçse de tarihte 2-0’dan final serisini veren 2. takım olup şampiyonluğu kaybetti.
MVP: 2 Kere
Dirk Nowitzki (2007)
2007’teki istatistikleri: 78 maç 24.6 sayı, 8.9 ribaund, 3.4 asist
Takımının derecesi: 67-15 ile 1. sıra
Ve geldik tarihi sezona…
2006’da finali dramatik şekilde kaybetmeleri, eleştirileri takım ve Dirk üzerinde yoğunlaştırdı. 2000’den beri sürekli 50 galibiyet ve üstü alan bir takım olarak Dallas’ın playoff performansı kabul edilir değildi.
Bu eleştirilerin hırsıyla sahaya Teksas ekibi ve Nowitzki, inanılmaz bir normal sezon geçirdi. Takım 67 galibiyet alıp kulüp rekorunu kırdı. Dallas’ın o sezonki performansını anlatmak için şöyle bir bilgi belki daha iyi olabilir… 2000’den bu yana bir sezonda normal en fazla galibiyet alan 2. takım, 2007 Dallas. Warriors‘un 73-9’luk sezonu zaten herkesin aklında.
İlk sıradan 83 oy alan Alman efsane, topladığı 1138 puanla NBA’de MVP seçildi ve bunu başaran ilk ve şAvrupalı oyuncu oldu. Önceki 2 sezonun MVP’si eski dostu Steve Nash ise oylamada 1013 puanda kaldı.
Bu dönemde yaşayan ve basketbolla ilgilenen birisinin Nowitzki’yi unutması zaten mümkün değil. Fakat ben bunun 100 yıl sonra da değişeceğine inanmıyorum. Würzburg’dan çıkan ve çok genç yaşta NBA’e gelen Nowitzki, basketbol tarihini kültürel olarak değiştirdi. Bu her zaman hatırlanacak.
Giannis Antetokounmpo (2019)
2007’teki istatistikleri: 72 maç 27.7 sayı, 12.5 ribaund, 5.9 asist
Takımının derecesi: 60-22 ile 1. sıra
2017’de 7.’lik, 2018’de 6.’lik ve bu sezon zirve…
Giannis Antetokounmpo, 2007’de Dirk Nowitzki’nin açtığı yolu devam ettiren isim oldu ve tarihte MVP ödülünü kazanan 2. Avrupalı yıldız oldu.
Ödül için Harden ile büyük bir yarış veren Yunan yıldız, bireysel performansının yanında takımının başarısıyla da öne fırladı. İnanılmaz fiziğiyle NBA’in durdurulması en zor isimlerinden olan Giannis, onun etrafına kurulan sistemle Bucks‘ın yıllar sonra normal sezonu lider tamamlamasını sağladı.
Daha da önemlisi ise bu muhtemelen Giannis’in son MVP ödülü olmayacak. Nowitzki, MVP ödülünü aldığı zaman 29 yaşındaydı. Giannis ise sadece 24 yaşında… Üstelik her sene daha da korkunç bir şekilde karşımıza çıkıyor. Büyük bir gelecek onu bekliyor.
İlk 10’a giremeyen fakat oy alan Avrupalı oyuncular;
1999: Arvydas Sabonis – 13. sırada
2002: Peja Stojakovic – 16. sırada
2004: Andrei Kirilenko – 13. sırada
2007: Tony Parker – 15. sırada
2008: Dirk Nowitzki – 11. sırada
2011: Tony Parker – 12. sırada
2012: Dirk Nowitzki – 12. sırada
2013: Joakim Noah – 12. sırada & Marc Gasol – 12. sırada
2014: Tony Parker – 12. sırada & Dirk Nowitzki – 14. sırada & Goran Dragic 16. sırada
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!