by Scott Eden / Çeviri: M. Bahadır Akgün
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı ilk olarak 19 Şubat 2019 tarihinde ESPN’de yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
NBA tarihinin en büyük şike skandallarından biri bundan yıllar önce patlak verdi. Hakem Tim Donaghy’nin adıyla anılan bu dev skandal, 13 sezon boyunca ligde görev yapan eski hakemin itiraflarıyla herkesi şoke etti.
O dev skandala dair Donaghy’nin itiraflarını Eurohoops Çeviri dilimize kazandırdı.
İlk bölüm: NBA’de Şike Nasıl Döndü: Üzeri Örtülen Şike Skandalı
İkinci bölüm: NBA’de Şike Nasıl Döndü: Cepten Çıkan Para Tomarları
Üçüncü bölüm: NBA’de Şike Nasıl Döndü: Şikenin Parkedeki Yüzü
Dördüncü bölüm ile devam ediyoruz:
VAKA 4: Kimler, Ne Kadar Kazandı?
Karakterler (İkinci Kısım)
Murray Weiss
Donaghy olayını New York Post’a taşıyan deneyimli muhabir
Tony “Tiger” Rufo
Kumarbaz ve bahis bayii sahibi. Concannon ve Donaghy’nin maçlara birlikte bahis yaptığı anlaşıldığında Hayvanlar bahis ofisinin patronu. Şimdilerde Planet Fitness organizasyonunun sahibi.
Taylor “Popeye” Breton
Kumarbaz ve bahis bayii sahibi. Goldman Sachs’ın torununun torunu. Donaghy’nin maçlarında Battista’nın en büyük adamlarından biri olarak hizmet etti.
Joseph “Joe Vito” Mastronardo
Öncül merdiven altı bahisçilerinden. Hayatını kaybetti. Gelen bilgilere göre bahis düzeninden para kazananlardan.
Spiros “The Greek” Athanas
Kumarbaz ve bahis bayii sahibi. Dış bahisleri o açıyordu.
Ronnie Nunn
Skandalın yaşandığı dönemde NBA hakem kurulu direktörü
Larry Pedowitz
Donaghy meselesinde NBA’in dış soruşturmasını yürüten beyaz yakalı savunma avukatı.
Ed T. Rush
Nunn’ın yerine direktörlük görevine getirilen deneyimli NBA hakemi
Phil Scala, New York’ta organize suçlar bürosunda neredeyse 30 yıldır çalışıyordu. Ekibine bir ihbar geldi. Şehrin beş ünlü ailesinin her birini inceleyen özel bir FBI birimi vardı ve Scala da Gambinoları inceleyin ekibin patronuydu. Kew Gardens’ta bilinmeyen bir ofis binasında bulunan Scala ve ajanları, yıllarını çetenin içinde muhbir ağı kurmak için harcamışlardı.
Scalana’nın bana daha sonra verdiği bilgilere göre artık ekibin muhbirlerinden biri bu ihbarı yapmıştı ve es geçilemeyecek kadar lezzetli bir ihbardı bu. Bir NBA hakemi, muhbirin dediğine göre, merdiven altı bahisçilerinin parmağında oynatılıyordu. Muhbir isim bilmiyordu ve hakemle birlikte oynatılan diğer kişiler de Gambino suç ailesinin üyeleri arasında değildi. Ancak hakemin hangi maçlarda hangi takımları seçtiğine dair bu hayati bahis ihbarı, kumar karaborsasının içine giriyordu. Özellikle de Gambino çetesinden bir ekip bahis formülünü çözmüştü ve muhbirin duydukları kadarıyla o hakemin yönettiği maçlarda milyonlarca dolar kazanıyorlardı. Sporda yasa dışı bahis değildi Scala’nın odak noktası, bir mafyanın gelir kaynağını çökertmekti.
Scala, 2008 yılında zorunlu olarak emekli oldu ve şimdilerde Long Island’da özel dedektiflik yapıyor. Ancak FBI dosyalarında aldığı soruşturma noktalarını sakladı. Kısa bir süre önce Donaghy dosyasındaki notlarını açığa çıkaran Scala, bu notlardan bana telefonda bahsetti. Notlara bakıp bakamayacağımı sorduğumda gülerek “Hayır” yanıtını verdi. Eski ekibinin ilk olarak 2006’da söz konusu hakem ile ilgili bir ihbar aldığını söyledi. O ihbar, Donaghy ile Battista “evliliğinden” yaklaşık iki ay önce gelmişti.
Scala’nın ekibi ihbar üzerine işe koyuluyor. Kumarbazların Gambino ailesi ile bağlantısı bulunduğu söylenen telefon kayıtları inceleniyor, numaralardan isimlere varılıyor. Scala’nın dediğine göre “Eğer bir örümcek ağını gözünüzde canlandırmak istiyorsanız -belki doğrudan olmaz, bir iki katmanlı olur- ama bir isim bulmanız gerekiyor. Sonra bir gün dosyaya bakan ajan büroma geldi. ‘Adamı bulduk, hakemi bulduk’ dedi.” O hakemin ismi Tim Donaghy’ydi.
Nisan 2007’de Battista, uyuşturucu kullanımı sonrası tedavisini tamamladıktan birkaç gün sonra özel FBI ajanları Paul Harris ve Gerard Conrad, Battista’nın kapısını ilk kez çaldılar. Yaptığı her şeyi biliyorlardı ve ona, 20 yıllık bir ceza alabileceğini söylediler. En doğrusu işbirliği yapmak olacaktı. Avukatını istedi Battista.
Tedavi sürecinden hemen önce, Martino’nun ifadesine göre Battista, operasyonun dizginlerini Rhino Ruggieri’ye bırakmıştı. Ruggieri, Battista’nın rolünü üstlenecekti. Ancak kısa bir süre sonra Rhino, Battista’nın Donaghy ile yaptığı anlaşmanın detaylarını öğrendi. Bahisleri takip eden o ve diğer Hayvanlar üyeleri mutlu değillerdi. O ana kadar bahis oranlarındaki geçişler sert oluyordu. Donaghy’nin piyasaya sızdığına dair dedikodular dolaşınca artık takip edenleri takip etmeye başlayan başka takipçiler peyda olmuştu. Hayvanlar ekibinden biri Battista’nın tamamen derinden yürütülen, kimsenin bilmediği bir şeyi mahvettiğini söylüyordu. “Herkesle bahis yapmaya ve oranları deli gibi değiştirmeye başladı. Yani bunu niye yaparsın ki?”
Her halükarda Ruggieri çok geçmeden tüm bu düzeni bitirmeye karar verdi. Son maçta bahis kaybetmişti.
Olan biteni gizleme çabası boşunaydı. Dosyaya bakan soruşturma kurulu, daha Şubat ayında toplanmıştı ve 30 Mayıs günü Tommy Martino, o kurul önünde ifade verdi. Saatler sonra olan biteni anlatmak için Donaghy’yi aradı. Hatırladığı kadaryıla Donaghy, Martino’dan telefon geldiğinde golf kulübünde, elinde bir sürücü ile dikiliyordu. Vücudu birden taş kesildi. Kalp krizi geçirdiğini sandı. “Tek endişem,” diye yazıyordu “kendi bencil g*tümü kurtarmaktı.” 15 Haziran itibariyle Donaghy, ABD New York Doğu Bölgesi Savcısı’nın ofisinde oturmuş ifade veriyor, olaya karışan isimleri veriyordu.