Eurohoops BSL’de Yerli Dosyası – 2: Kural Sonrası İlk Bakış

By Utkan Şahin / info@eurohoops.net

Tahincioğlu Basketbol Süper Ligi’nde  sezonun 3’te 2’lik bölümü yavaş yavaş geride kalırken eski dosyaları tekrardan açmanın zamanı geldi.

Hatırlarsınız, sezonun 4. haftasında sizler için yerli oyuncu raporu hazırlamıştık. Bu kez aynı dosyanın güncellenmiş halini sizlerle buluşturuyoruz.

Bildiğiniz gibi bu sezon başında Türkiye Basketbol Federasyonu lig için önemli bir karar aldı ve yabancı sayısını düşürerek kadrodaki yerli sayısını artırdı.

Türkiye’de bu konu yıllardır konuşuluyor. Bazıları milli takım için yerli oyuncuların daha fazla oynaması gerektiğini savunurken bazıları ise bu yabancı sayısıyla gelen Avrupa kupalarını göstererek sınırın aynı şekilde devam etmesi gerektiğini düşünüyor.

Her iki tarafın da kendine göre haklı oldukları noktalar var. Biz ise önce ligdeki takımların yerli oyunculardan aldıkları katkılara bakacağız. Sonrasında ise yerli oyuncu performanslarını ele alacağız ve onların galibiyete ne kadar etki ettiğini göreceğiz.

Hazırsanız başlayalım:

Ligde Takımların Yerlilere Verdikleri Süreler

Sezon içerisinde yaşanılan değişiklikler yerli istatistiklerini de çok etkiledi.

Ekonomik problemler sebebiyle dağılan ve hedefini ligde kalmaya düşüren Sakarya, uzun süredir 3 yabancıyla mücadele ettiği için bu listede bir anda öne çıktı. Ligde bu sezon 13 yerli oyuncuya süre veren Sakarya, sezon başında yerlilerine maç başına 66.6 dakika süre vermişti. Uzun süredir maddi çıkmaz yaşayan Sakarya’da yerlilerin son dönemdeki süre artışı, dakikaları 88.1’e kadar çekti.

İlk listede 2. sırada yer alan Karşıyaka, kadro içinde yaptığı değişikliklere rağmen yerini korudu, hatta yerli sürelerini artırdı. İlkan ve Berk’in yanına Birkan’ı da ekleyen İzmir temsilcisi yerlilerin süresini 85.8’e kadar çıkarttı.

Sezon başında yerlilere bol bol süre veren Beşiktaş, hala ligin bu konuda en iyilerinde. Ancak artık ilk sırada değil. Can Maxim ve Dusan’ın rotasyondan düşmesiyle birlikte Beşiktaş‘ta yerlilerin süresi 82.7’e indi.

Yerli oyuncu statüsünde Bobby Dixon ve Ahmet Düverioğlu gibi büyük bir şansı olan Fenerbahçe Beko da sezon içerisinde yerli oyuncularının süresini artırdı. EuroLeague’in yoğun temposunun altında Sarı Lacivertliler, elindeki yerli çekirdeğine daha fazla süre vererek dengeyi mümkün olduğunca kurmayı çalışıyor.

Bu yaz kadrosuna milli takımdan üç önemli transfer yapan Anadolu Efes için bu durum aynı değil. Ligdeki ilk sıra için Fenerbahçe‘yi uzun süre kovalayan Ergin Ataman, bu sebeple yabancılarına fazla süreler vermekten çekinmedi. Sık sık yerli oyuncularının performansından şikayet eden tecrübeli koç, ilk listeye göre yerlilerin sürelerini maç başı 1.5 dakika düşürdü.

Listede yükselişe geçen takım ise Darüşşafaka Tekfen. Sezon başında yerlilerine maç başına 68.8 dakika süre veren Daçka, EuroLeague ile lig arasında yaşadığı yoğun temponun etkisiyle ligde yerli oyuncularına daha fazla süre vermeye başladı. Darüşşafaka, özellikle kısa rotasyonunda dengeli bir çekirdek oluşturmayı başardı.

Altyapısından çıkardığı genç oyuncuları oynatmalarıyla bilinen Banvit ve TOFAŞ’ta ilk listeye göre önemli düşüşler var. Banvit hala yerlilerine maç başına 70 dakikadan fazla süre verse de ilk listeye göre 6.5 dakika azalma var. Bunda sezon içerisinde değişen yabancılar ve takımın basketbol planın farklılaşması var.

TOFAŞ’ta daha büyük bir düşüş var. Bursa ekibinin genç çekirdeği sezona iyi başladıktan sonra düşüşe geçti, süreleri de azalmaya başladı. Barış Ermiş’in de ilerleyen yaşı sebebiyle sürelerinin düşmesi eklenince TOFAŞ’ta yerli oyuncular 61.4 dakika sahada kalıyor.

Listenin en altında bir değişiklik yok. Büyükçekmece, sezon başında kurduğu kadroyla yerlilerden az katkı almayı zaten baştan kabul etmişti. Sezon ortasında Kerem Özkan takviyesi yapsalar da hala yerlilere en az süre veren takım onlar.

Onları Bahçeşehir takip ediyor. Sezon başından beri dar bir rotasyonla oynayan Bahçeşehir, Emir gibi devşirme bir oyuncusu olmasına rağmen yerlilere sadece 55.9 dakika süre veriyor.

Ortalama sürenin yanında takımların rotasyonda gerçekte kaç oyuncuya sahip olduğu bilgisini değerlendirmemiz gerekiyor. Diğer türlü sezon içerisinde farklı skorlu biten maçlar, sakatlıklar yada dönemsel gelişmeler bizi daha farklı bir noktaya götürebilir.

Bunun için en az 300 dakika sınırı koyarsak, 2 takımın öne çıktığını görüyoruz. İlk listede de ilk sırada yer alan Sakarya, Alp-Burak-Şafak üçlüsüyle 3 farklı oyuncuya 300 dakikanın üstünde süre vermeyi başardı. Son şampiyon Fenerbahçe’de zaten EuroLeague rotasyonunda da yer alan Dixon-Melih-Ahmet burada 300 da dakikayı geçti.

Bu iki takımı ayırırsak, 7 takımda 2’şer yerli oyuncu en az 300 dakikanın üstünde süre alırken 6 takımda ise sadece 1’er oyuncu 300 dakikanın üstüne çıkabildi.

Son olarak ligde şu ana kadar 400 dakikanın üstünde süre alan oyunculara bakalım…

Geçtiğimiz sezon özgüvenini geri kazandıktan sonra bu sezon oyunu da geliştiren Berk, ligde en yakın rakibine neredeyse 1 maç fark atarak en fazla süre alan oyuncu oldu.

Milli oyun kurucu, ligde şu ana kadar 500 dakikanın üstünde süre alan tek isim olmayı başardı. Berk’in yerliler arasında hem sayı hem de asist listesinde 2. sırada yer aldığını ve bu sezon %41.1 üçlük yüzdesiyle maç başına 1.1 üçlük isabeti bulduğunu düşünürsek aldığı süreler zaten hakkı.

Berk’i listede Beşiktaş’ın tecrübeli ismi Erkan Veyseloğlu takip ediyor. 3. sırada ise bu sezon Gaziantep’in performansında büyük rol oynayan Can Uğur öğüt var.

400 Dakika Üstünde Süre Alan Oyuncular

Berk Uğurlu (Pınar Karşıyaka) 520:03 dakika
Erkan Veyseloğlu (Beşiktaş SJ) 491:40 dakika
Can Uğur Öğüt (Gaziantep) 461:20 dakika
Göksenin Köksal (Galatasaray DS) 457:48 dakika
Semih Erden (İBB) 457:23 dakika
İlkan Karaman (Pınar Karşıyaka) 445:27 dakika
Cevher Özher (Afyon Belediye) 445:08
Mehmet Yağmur (İBB) 443:32
Alp Karahan (Sakarya BŞB) 442:47
Yiğit Arslan (TOFAŞ) 409:27
Orhan Hacıyeva (Gaziantep) 406:08

Ligde Takımların Yerlilerden Aldığı Sayı Katkısı

Ligde takımların yerlilere ne kadar süre verdiğini öğrendik. Sırada ise ne kadar katkı verdikleri var.

Dixon ve Ahmet ikilisinin getirdiği avantajla Fenerbahçe bu konuda ligde en avantajlı takım. Sarı-lacivertli ekip, yerli isimlerinden maç başına 32.3 sayı katkısı alırken yerliler takımın sayılarını %38.3’ünü oluşturuyor. Sezon başında kişisel olarak Fenerbahçe’nin yerli rotasyondan alabileceği katkının problem olacağını düşünmüştüm ama açıkçası tam tersi oldu. Ligde sarı-lacivertli ekip dışında hiçbir takım yerlilerinden ortalama 30 sayıdan fazla katkı almıyor.

Listede aşağıya indiğimiz zaman ise yerlilere çok süre veren takımların ona göre bu listede de yukarıda olduğunu görüyoruz. Ligde yerlilere en çok süre veren takım olan Sakarya, sayılarının %37.5’ini yerli isimlerden alıyor. Gerçi uzun süredir 3 yabancıyla mücadele ettikleri için bu yeterli bir yüzde mi hala emin değilim.

İlkan – Berk – Birkan üçlüsüyle ligde iyi bir yerli çekirdeği olan takımlarında başında gelen Karşıyaka, maç başına yerli oyuncularından 28.2 sayı katkı alıyor. Bu da takımın sayılarının %34.6’sına denk geliyor.

Afyon ise ilk listede bu kadar yukarıda olmayıp da bu listede 4. sıraya kadar yükseldi. Altan ve Cevher’in önderliğinde sezon başından beri yerli oyuncularından istikrarlı katkı alan Afyon, sayılarının %31.0’ini yerli isimlerden alıyor.

Listede %30.0 yüzde barajını geçmeyi başaran diğer takım ise Beşiktaş olurken bu beş takım dışındaki diğer 10 takımın %30’un altında kaldı. Hatta en alttaki Büyükçekmece, %20’in bile altında kaldı.

Peki Sayılar Kaç Şutta Geliyor?

Takımların yerlilerinden ne kadar sayı katkısı aldığı tabii ki önemli ama yerlilere ne kadar sorumluluk verdiği de önemli.

Sayı katkısı listesinin lideri Fenerbahçe, bu konuda da açık ara bir farkla ilk sırada yer alıyor. Dixon ve Ahmet’in yanına Sinan ve Melih gibi yerli oyuncuları da sahip olan Fenerbahçe’de şutların %40.3’ünü yerliler kullanıyor ve yerliler bu şutların %51.4’ünü isabetle kullanıyor. Sarı-lacivertli ekip, ligde en yüzdeli şut atan takım. Bu yüzden belki bu istatistik çok sürpriz değil fakat tüm takımdan benzer katkı alıyor olması önemli. Üstelik ligde diğer hiçbir takımın yerlilerin şut yüzdeleri %50’in üstünde değil.

Ligde yerlilere biraz da mecburiyetten bu kadar önemli bir pay biçen Sakarya’da ise verimlilik açısından problem var. Sakarya’da yerliler şutların %37.3’ünü kullanıyor ve bu alanda 2. sıradalar ama şut yüzdesi olarak o kadar yüksek değiller. Yerlilerin şut isabet yüzdesi %41.6 ve Sakarya bu listede 12. sırada yer alıyor.

Karşıyaka ise Fenerbahçe gibi yerlilere verdiği şutlardan verim alan takımlardan biri. İzmir ekibinde yerliler şutların %36.2’sini kullanırken bu şutların %48.5’i isabetli oluyor. Bu da Karşıyaka gibi bir takım için önemli bir şans.

Genel olarak yerlilerin kullandığı şut yüzdeleriyle ile sayı katkısı arasında doğal bir bağlantı var. Bu yüzden biraz daha verimlilik açısından bakmak istiyorum.

Orhun Ene’nin TOFAŞ’ı her zaman doğru şutu arayan takımlardan biri olmuştur. Tüm ligde asist ortalaması en yüksek 2. takım da onlar. TOFAŞ, bu sebeple ligde yerlilerine fazla şut kullandıran bir takım olmasa da (12. sıradalar) en yüksek yüzdeye sahip takımlardan biri. Ana rotasyonda sayabileceğimiz 4 oyuncudan sadece Barış’ın şut yüzdesi %45’in altında.

Son dönemde yükselişte olan İstanbul Büyükşehir Belediye’de ise iki tecrübeli isim, Mehmet Yağmur ile Semih Erden çok başarılı bir iş çıkartıyor. İBB ligde en zayıf rotasyona sahip takımlardan biri ama bu ikisi, yüksek yüzdeleriyle İBB’in yerli rotasyonundan kabul edebilir bir katkı almasını sağlıyor.

Ligde yerlilere en az süre veren takımlarından olan Bahçeşehir ile Büyükçekmece’de ise yerlilerin şut yüzdeleri oldukça yüksek. Herhalde yerli oyuncular ellerine geçen az fırsatı kesin isabet olacak durumlarda kullanmayı tercih ediyor çünkü Bahçeşehir’de yerliler %44.8, Büyükçekmece’de ise %43.5 isabet yüzdesiyle oynuyor.

Keza yerli oyuncularından sezon boyunca beklediği katkıyı alamayan Efes‘te de yerliler %43.5 saha içi isabet yüzdesiyle oynuyor.

Ligde yerlilerin en düşük şut yüzdesiyle oynadığı takım ise Banvit! Ligdeki 15 takımın 14’ünde yerli oyuncuların şut isabet yüzdesi %40 ve üstüne çıkmayı başarsa da Banvit’te yerlilerin şut isabet yüzdesi ancak %37.7!

Sayılar Önemli Ya Diğer İstatistikler?

Basketbolda tabii ki sayı atmak çok önemli ama bir oyuncu diğer istatistiklere verilen katkılarda kritik olabiliyor. Üstelik söz konusu yerli oyuncular olduğu zaman onlardan hep diğer istatistiklerde de etki vermesi isteniyor.

Ribaundlar üzerinden başlayacak olursak… Beşiktaş, bu konuda ligin en iyi takımı. Özellikle Samet ve Burakcan’ın bu konudaki performansı sayesinde Beşiktaş’ta yerliler ribaundların %35.7’sini alıyor. Onları ise hemen arkasında olacak bir şekilde İstanbul Büyükşehir Belediye takip ediyor.

Sayı-ribaund-asist istatistiklerinin hepsinde ilk 4’te olan tek takım olmayı başaran Karşıyaka’da ise yerliler ribaundların %33.7’sini çekiyor ve bu yüzden İzmir ekibi 3. sırada yer alıyor. Sayı açısından pek beklenen katkıyı alamayan Efes ile TOFAŞ ise bu listede 5 ile 6. sırayı paylaşıyor.

En altta yine hiç şaşırmadığımız iki takım var. Galatasaray ile Telekom ise biraz sürpriz. Sarı kırmızılı ekip, kaptan Göksenin sayesinde ligde genel olarak yerli katkısı açısından ortalama bir takım ama ribaundlarda bu iş pek öyle değil. Ege ve Ayberk’e rağmen yerliler ribaundların sadece %23.1’ini alıyor.

Uzun rotasyonunda Kaya, Metin, Nusret gibi yerlilere sahip olan Telekom ise bu konuda beklentilerin daha da altında kalıyor.  Stimac kimselere ribaund bırakmadığı için yerlilerin bu konudaki yüzdesi de %23.3’te kaldı.

Asist istatistiği açıkçası benim sayı kadar önem verdiğim bir diğer istatistik. Çünkü yerli oyuncuların hücumun organizasyonu içerisinde nerede olduğunu bize çok daha açık bir şekilde gösteriyor. Hücumda bir oyuncu köşede sadece bekleyip şut katkısı verebilir fakat asist için “genellikle” topla geçirdiği sürenin artması gerekir.

Bu açıdan baktığımız zaman ise Darüşşafaka’da kısa yerliler kesinlikle hücumun içerisinde fazlasıyla varlar. Koç Selçuk Ernak, geldikten kısa bir süre sonra yaptığı açıklamada elindeki Doğuş, Muhammed, Kartal ve hatta Mert gibi kısalara güvenerek hareket edeceğini söylemişti. Şu ana kadar asist açısından bu isimler beklenenin karşılığını verdi. Daçka’da yapılan asistlerin %43.6’sı yerlilerden geliyor ve bu ligin en yüksek yüzdesi.

2. sırada ise Sakarya ise doğal olarak burada. Douglas’ın gitmesinden sonra ellerinde kısa yabancı olarak Wilbekin kaldı ve genç guard bu ligin seviyesinde bir isim değil. Bu yüzdend de yük yerli isimlere kalmış durumda.

Gaziantep ise özel bir isme sahip olduğu için burada yer alıyor. Can Uğur Öğüt, tüm sezon harika oynadı ve Antep’in ligde 4. sıraya almasında büyük rol oynadı. Tecrübeli isim, Gaziantep gibi düşük tempoda oynayan ve hücumda birçok problemi olan bir takımda maç başına 5.6 asist ortalamasıyla oynadı. Açıkçası o bu seviyeye çıkmasaydı Antep’in bu sırada olma şansı hiç yoktu. Onun bu katkısı sayesinde de Antep bu listede 3. sırada yer alıyor.

Bu 3 takım %40’in üstüne çıkmayı başarırken Karşıyaka ile Fenerbahçe ise %40’in hemen altında bu takımları takip ediyor.

En altta yine alışık olduğumuz iki takım var. Onların üstündeki TOFAŞ ise Barış Ermiş’in yaşlanmasının problemini yaşıyor. Tecrübeli oyun kurucu, geçtiğimiz sezon TOFAŞ’ın harika sezonunda takımın top yönlendiricisi olarak harika bir iş çıkarmıştı. Fakat bu sezon aynı seviyede gitmiyor ve bu yüzden de TOFAŞ’ta yerliler asist açısından sadece %28.8’lik bir katkı verebiliyor.