by Kurt Badenhausen / Çeviri: M. Bahadır Akgün
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı ilk olarak 21 Haziran 2019 tarihinde Forbes‘da yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Luol Deng, NBA’de 15 yıl geçirdi ve 900’den fazla maçta maç başına yaklaşık 15 sayı ortalaması ile oynadı. Geçen sezonu Minnesota Timberwolves‘ta geçiren 34 yaşındaki forvet, şu ana kadar oynadığı beş takımın hiçbirinde manşetleri süsleyen isim olmadı ancak kariyerinde iki All-Star deneyimi bulunuyor. ESPN ve TNT ile yapılan yayıncılık anlaşmaları sayesinde fırlayan maaş bütçelerinin olduğu günümüz NBA’inde böylesi uzun bir kariyerde güzel paralar kazanabiliyorsunuz. Deng’in de sahadaki kazancı şu ana kadar 151 milyon dolar bedeline ulaştı.
Ancak Sudan doğumlu Deng, asıl vurgunu yapmak için oyunculuk günlerinin bitmesini beklemiyor. Neredeyse lige girdiği günler olan 2004 yılından bu yana emlak yatırımı yapıyor ve oteller, yazlıklar, apartman daireleri ve binalarla dolu, 125 milyon dolar değerinde etkileyici bir portfolyo oluşturmayı başardı.
Henüz demir soğumamışken ününü ve gelirini kullanarak yeni ekinlerin hasatını alan spor yıldızları arasına katıldı Deng. Yalnızca NBA’de şu anda Stephen Curry, Blake Griffin ve LeBron James gibi oyuncular film yapımcılık şirketleri; Andre Iguodala ve Kevin Durant gibi isimler aktif bir şekilde girişim sermayeciliği ve Carmelo Anthony ile Derrick Rose da yüksek ölçekli emlak işleri yapıyorlar.
“Piyasayu biliyor, kozunuzu kullanıyor ve doğru anlaşmaları yapıyorsanız fırsatların ardı arkası kesilmiyor gerçekten” diyor Deng.
Emlak işi, teknoloji girişimlerine paralar döken sporcular kadar seksi veya manşetleri süsleyen bir iş olmayabilir ancak olası geri dönüşü de çok daha kârlı olabilir. 2017’deki vergi zamları ile birlikte bu eşik, Opportunity Zones‘un devreye sokulmasıyla daha da yükseldi.
O-zones, yatırımcılara sermaye kazançları her eyaletteki düşük gelirli bölgelerdeki projelere veya şirketlere aktarma fırsatı tanıyor. Bu kazançlar vergiye tabi değil ve ne kadar yatırım yapabileceğinizin ve ne kadar vergiden kaçabileceğinizin bir sınırı yok. En az %20 yoksulluk oranına sahip olması veya çevresindeki bölgenin %80’inden aza tekabül eden bir hane geliri olması gereken yaklaşık 9.000 adet O-zone bölgesi bulunuyor. Deng ve en az yarım düzine daha NBA yıldızı, bu yıl 300 milyon dolar fon yaratmaya çalışan yeni O-zone projesi Our Opportunity’nin bir parçası.
Deng ve Rose, 2010’ların başında takımın üst üste NBA’in en iyi takımı olduğu yıllarda Chicago Bulls‘un mihenk taşlarıydı. Yeni doğan o hanedanlık, Rose’un 2012 playofflarında çapraz bağlarının kopmasıyla yandı, kül oldu. Deng, 2014’te Chicago tarafından takaslandı ve Rose de iki yıl sonra New York Knicks yolcusu oldu.
İkili, geçen sezon Timberwolves‘ta buluşup oyunculuk günleri sonrası kariyerlerini tartıştılar. O konuşmaların neticesinde Chicago’da 25,6 milyon dolar değerinde, 354 apartman dairesini barındırabilecek toplamda 23 binadan oluşan üç inşaat alanının alınmasını kapsayan dev bir emlak anlaşmasında imzalar atılmış oldu. O üç inşaat alanının ikisi ise O-zones.
Kariyerinin 10 yılını Bulls‘ta geçiren Deng “Her zaman emlak aşkım olmuştur ve uzun zamandır da Chicago’da bir şeyler yapmak istiyordum” diyor.
2019 NBA Draftı, Perşembe gecesi Brooklyn’de gerçekleşirken Duke yıldızları Zion Williamson ve R.J. Barrett da ilk üç sıradan seçildiler. 15 yıl önce Deng de Mavi Şeytanlar’da birinci sınıf öğrencisiydi ve ilk 10 sıradan seçilmişti. O da Duke’lu gençler için saha içi ve dışında bir rol model olma özelliği taşıyor.
Sudan’da doğan Deng, daha sonrasında Mısır ve İngiltere’de yaşadı. Neticesinde de 14 yaşında basketbol oynamak üzere Birleşik Devletler’e giden Deng, Duke’ta geçirdiği tek yılın ardından 2004 NBA Draftı’nda yedinci sıradan seçildi. O draft sınıfında Deng’den daha fazla “galibiyet katkısı” veren yegane iki oyuncu Dwight Howard ve Iguodala oldular.
Doğu Afrika ve Londra’da ilk yatırımlarını yapan Deng, daha sonra Hamptons’taki müstakil evlerden Baltimore’daki apartman dairelerine, Virgin Hotels Las Vegas’a ve Bahamalar’daki lüks bir yazlığa kadar Birleşik Devletler’de kendi şirketinin ismi altında farklı yatırımlar yaptı. D3N9 isimli şirketinin ismi ise kendi ismi ve kardeşlerinin sayısını da içerisinde barındıran bir kelime oyunu.
Deng, emlak girişimcisi Don Peebles ve JPMorgan Chase CEO’su Jamie Dimon gibi akıl hocalarından fikir aldığını belirtiyor. Deng, Dimon’ın kızı ile Duke’ta iyi arkadaştı ve bankacılık titanı da Bank One’ın CEO’su olarak görev yaptığı Chicago’da Bulls tarafından draft edildiğinde Deng’e yardımcı olmuştu.
Deng’in yeni bir politikayı tartışırken en yakınındaki kişi, eski Wall Street bankacısı David Gross. Gross, şimdilerde D3N9’ın yatırım müdürü olarak görev yapıyor ve kendisi aynı zamanda Confluent Group’un CEO’luğunu yapmasının yanında yatırım danışmanlığı da yapıyor. İki isim, 2014 yılında Gross, Columbia University’de mülk gelişimi üzerine yüksek lisans eğitimi alırken ortak bir arkadaşlarının aracılığıyla tanışıyorlar. Gross, emlak üzerine yatırım yapan sporcu ve göstericilere ilişkin bir eğitim görerek okulunu tamamlıyor. Columbia günleri geride kalsa da Gross, Deng ile ortaklık kuruyor ve NBA Oyuncular Birliği ile de bir anlaşma imzalıyor.
Son 10 yıl içerisinde NBA’de maaş düzeyleri fırladı ancak oyuncuların emeklilik günlerinde tüm parasını har vurup harman savurması sorunu devam ediyor. 2009 tarihli, profesyonel sporcuların mali risklerine ilişkin sıkça konuşulan bir Sports Illustrated yazısında NBA oyuncularının yaklaşık %60’ının emeklilik sonrası beş yıl içerisinde iflas ettikleri iddia edilmişti. Deng ise oyuncular için verdiği emlak sempozyumu ile bu istatistiği değiştirmeyi umut ediyordu. 2015’teki açılış töreninde bir düzine oyuncu yer aldı ve buradaki tören, ticari emlak üzerine yatırım yapmak etrafında şekillendi. Daha sonra geniş yatırım zirveleri de yapıldı.
“Oyuncuların iflas etmesi hakkında konuşuyoruz ancak bunun neden olduğu hakkında konuşmuyoruz” diyor Deng. “Sempozyumlar da oyunculara emlak konusunda bir şeyler öğretmenin ve bu tip yatırımları daha iyi öğrenme yolunu açmanın bir yoluydu.”
Gross, Deng’in emlak varlıklarını D3N9 çatısı altında resmileştirmesine yardımcı oldu ve şirketin şu anda yedi çalışanı bulunuyor. Gross ayrıca yakın geçmişte öldürülen rap şarkıcısı Nipsey Hussle ile birlikte bu yıl Our Opportunity koalisyonunu başlatmıştı ve asıl yatırımcı da Deng’di. Ana fikir, özellikle de O-zone bölgelerindeki “yerel kahramanların” başı çektiği Opportunity Zone yatırımlarını kullanmaktı.
Şubat ayında Nipsey ve Gross, Los Angeles’ın Crenshaw mahallesinde bir plaza aldılar ve topluluk aktivisti fikri de orada doğru. Hussle Mart ayında trajik biçimde vurularak hayatını kaybetti ancak Gross, üzerine ticari bir plaza inşa edilecek altı katlı mülkün yeniden yapılandırılmasına devam etme planları yapıyor.
Crenshaw projesi ve Deng’in Chicago’daki yatırımı, Gross’un Cleveland, Maimi, New Orleans ve Philadelphia da dahil olmak üzere en az 10 şehirde yapmak istediği işin taslağını oluşturuyor. Her mahallede O-zone yatırımlarına öncülük eden tanındık figürler de bu yatırımda yer alıyor.
Our Opportunity’ye katılan ilk basketbol yıldızı oldu ve NBA’in diğer tecrübeli isimlerine de bu anlamda bir kapı açtı. Rose, Anthony ve Josh Smith, o dönemden bu yana projeye imza attılar. Deng ile Virgin Las Vegas’ta da bir yatırım yapan Anthony, memleketi Baltimore’daki bu yaz imzalanacak 91 daireli yatırımın yüzü.
“Hepsinin halk ile derin kişisel, vatani ve sosyal bağları var ve her biri memleketlerindeki statükoyu radikal anlamda değiştirmek için kendi kişisel markalarını ve kaynaklarını kullanmaya kendilerini adadılar” diyor Gross.
Henüz emekliliğe hazır olmadığını söyleyen Deng gelecek ay NBA’de yeni bir kontrat arayacak. Los Angeles Lakers‘ın kendisine 2016’da imzaladığı 72 milyon dolarlık bir kontratın parçası olarak hâlâ 15 milyon dolar borcu var. (Lakers ve Deng, 2018’de sözleşmenin son iki yılı için fesih bedeli konusunda anlaşmaya varmışlardı.) Ancak ikinci kariyeri için kendi tırnaklarıyla kazıyarak kurduğu şirket, varlıklı bir gelecek vaat ediyor.
“Kimsenin aktif oyuncuyken emlak işine bu ölçüde ve bu düzeyde belirli bir yatırım yaptığını düşünmüyorum” diyor Gross ve ekliyor: “Birçok kişi kariyeri bitene kadar bekliyor. Luol ise vurgunu daha devam ederken yapacak.”
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!